Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, việc tàu cập cảng là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Chỉ cần một sai lệch nhỏ về khoảng cách tàu cập cảng, vận tốc hoặc góc tiếp cận có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về tài sản, hàng hóa và hạ tầng cảng biển. Chính vì vậy, việc xác định, giám sát và tối ưu khoảng cách tàu cập cảng an toàn là nhiệm vụ trọng yếu trong công tác điều độ, hoa tiêu và quản lý cảng hiện đại.
Khoảng cách tàu cập cảng là khoảng cách giữa mạn tàu và mép cầu cảng (hoặc vật cản gần nhất) trong quá trình tàu di chuyển vào vị trí neo đậu. Khoảng cách này thay đổi liên tục theo tốc độ, hướng gió, dòng chảy và kỹ năng điều khiển của thuyền trưởng.
Trong quy trình cập cảng, việc duy trì khoảng cách an toàn đóng vai trò như “biên độ bảo vệ” để đảm bảo tàu không va chạm với cầu, phao neo hoặc các tàu khác đang đậu trong khu vực. Khoảng cách này được xác định và theo dõi thông qua hệ thống thiết bị đo chuyên dụng, kết hợp giữa cảm biến radar, lidar, camera định vị và phần mềm hỗ trợ cập tàu.
Việc duy trì khoảng cách tàu cập cảng hợp lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nó không chỉ trong vận hành mà còn trong đảm bảo an toàn và hiệu suất khai thác cảng.
Khoảng cách không phù hợp có thể khiến tàu va vào bến hoặc vào các tàu khác, gây hư hại vỏ tàu, kết cấu bến hoặc làm rơi hàng hóa. Trong nhiều trường hợp, các sự cố này kéo theo thiệt hại hàng tỷ đồng. Làm gián đoạn hoạt động khai thác cảng.
Hoa tiêu và thuyền trưởng cần có dữ liệu chính xác về khoảng cách, góc tiếp cận, tốc độ và hướng gió để đưa ra quyết định điều chỉnh kịp thời. Việc có hệ thống giám sát chính xác giúp hoa tiêu điều phối hiệu quả hơn. Giảm thời gian cập cảng, tối ưu lịch trình khai thác.
Va chạm trong quá trình cập cảng có thể gây rò rỉ nhiên liệu, dầu hoặc hóa chất ra biển. Điều đó tác động nghiêm trọng đến môi trường. Do đó, việc giám sát khoảng cách và vận tốc cập tàu chính xác là biện pháp gián tiếp giúp bảo vệ môi trường biển.
Cập cảng nhanh, an toàn giúp giảm thời gian chờ, chi phí nhiên liệu, chi phí nhân công và hạn chế rủi ro phát sinh bảo hiểm. Đây là yếu tố quan trọng trong quản trị logistics hàng hải hiện đại.
>> Xem thêm: Xây Dựng Mô Hình Cảng Xanh Thân Thiện Với Môi Trường Tại Việt Nam
Khoảng cách an toàn khi cập cảng không phải là một con số cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố kỹ thuật và điều kiện tự nhiên:
Tàu container, tàu chở dầu, tàu du lịch hay tàu hàng rời có đặc điểm trọng tải, chiều dài và mớn nước khác nhau. Điều đó dẫn đến yêu cầu về khoảng cách an toàn khác nhau.
Ví dụ, tàu có chiều dài trên 200m thường cần khoảng cách tối thiểu 10-20m giữa mạn tàu và bến trong quá trình tiếp cận. Mục tiêu tránh hiện tượng “hiệu ứng tường” do áp lực nước giữa hai bề mặt lớn.
Gió mạnh, dòng chảy ngược, sóng lớn hay thay đổi mực nước thủy triều đều ảnh hưởng trực tiếp đến quỹ đạo và vận tốc của tàu. Những yếu tố này buộc hoa tiêu phải điều chỉnh khoảng cách và hướng tiếp cận linh hoạt.
Tốc độ lý tưởng khi tàu tiếp cận cầu cảng thường dưới 0,3–0,5 m/s. Góc cập tàu cũng được khuyến nghị nhỏ hơn 10° để hạn chế lực va chạm ngang. Mọi sai số trong các thông số này đều ảnh hưởng đến khoảng cách an toàn.
Thuyền trưởng, hoa tiêu, đội kéo và trạm điều độ cảng phải phối hợp nhịp nhàng. Việc thiếu thông tin hoặc truyền đạt chậm có thể dẫn đến sai lệch trong khoảng cách cập tàu.
Tại nhiều cảng lớn ở Việt Nam như Cái Mép – Thị Vải, Hải Phòng, Đà Nẵng…. Hệ thống giám sát khoảng cách cập tàu đã được triển khai nhằm nâng cao năng lực tiếp nhận tàu trọng tải lớn.
Cảng quốc tế Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa – Vũng Tàu)
Việc sử dụng hệ thống hỗ trợ cập tàu bằng cảm biến giúp:
>> Xem thêm: Tiêu Chuẩn Xả Thải Nước Dằn Tàu Theo Quy Định Mới Nhất 2025
Khoảng cách tàu cập cảng tuy chỉ là một thông số kỹ thuật nhỏ. Tuy nhiên lại là yếu tố quyết định an toàn và hiệu quả trong toàn bộ quy trình vận hành cảng biển.
Với sự hỗ trợ của công nghệ giám sát hiện đại từ giải pháp như LASI-BAS, tương lai ngành hàng hải Việt Nam sẽ ngày càng an toàn, chính xác và bền vững hơn. Liên hệ LASI để được tư vấn và hỗ trợ!
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Ngành thủy sản hiện đang giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế nông nghiệp Việt Nam, đóng góp đáng kể vào GDP và xuất khẩu quốc gia. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh kéo theo nhiều vấn đề về môi trường, dịch bệnh và hiệu quả sản xuất. Trong bối cảnh đó, […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, quá trình tàu cập cầu được xem là một trong những thao tác kỹ thuật phức tạp và rủi ro nhất. Chỉ trong vài phút cuối cùng của hành trình, một sai lệch nhỏ về góc cập cầu, tốc độ hay khoảng cách cũng có thể dẫn đến […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nhu cầu sử dụng năng lượng tăng nhanh trong khi nguồn nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt) dần cạn kiệt, thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng sạch – hướng đi vừa đảm bảo phát […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và giá vật tư ngày càng tăng. Người nuôi trồng thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức: chất lượng nước kém, dịch bệnh bùng phát, năng suất không ổn định, và chi phí sản xuất cao. Để giải quyết bài toán […]
Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, điện mặt trời đã trở thành một trong những nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển hàng đầu. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của nguồn năng lượng sạch này, việc dự báo sản lượng […]
Trong thời đại chuyển đổi xanh và phát triển bền vững, dự án năng lượng đang trở thành từ khóa trọng tâm trong chiến lược phát triển của nhiều quốc gia và doanh nghiệp. Không chỉ đơn thuần là những công trình sản xuất điện, mỗi dự án năng lượng ngày nay còn thể hiện […]
Trong bối cảnh nguồn tài nguyên biển đang chịu áp lực nghiêm trọng từ khai thác quá mức và biến đổi khí hậu, chứng chỉ MSC (Marine Stewardship Council) trở thành một trong những tiêu chuẩn quốc tế quan trọng nhất nhằm thúc đẩy nghề khai thác thủy sản bền vững. Đây không chỉ là […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và nhu cầu năng lượng toàn cầu không ngừng mở rộng, năng lượng gió đang nổi lên như một trong những trụ cột quan trọng của quá trình chuyển đổi năng lượng sạch. Trong đó, điện gió trên bờ (onshore wind power) được xem […]
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và lưu lượng vận tải biển ngày càng gia tăng, nước dằn tàu (ballast water) đóng vai trò không thể thiếu trong việc đảm bảo ổn định, cân bằng và an toàn cho tàu biển trong suốt hành trình. Tuy nhiên, chính nguồn nước tưởng chừng “vô hại” này […]
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhu cầu về thực phẩm an toàn, truy xuất nguồn gốc ngày càng cao, ngành nuôi trồng thủy sản đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi theo hướng bền vững, có trách nhiệm và thân thiện với môi trường. Để đáp ứng những tiêu chuẩn […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, kiểm soát chất lượng nước trong nuôi trồng thủy sản trở thành một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mô hình nuôi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng LASI tìm hiểu […]
Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng toàn cầu không ngừng tăng cao và biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc tìm kiếm các nguồn năng lượng tái tạo sạch, ổn định và bền vững trở thành yêu cầu cấp thiết. Trong số đó, điện mặt trời nổi đang nổi lên như một […]
