Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, việc tàu cập cảng là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Chỉ cần một sai lệch nhỏ về khoảng cách tàu cập cảng, vận tốc hoặc góc tiếp cận có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về tài sản, hàng hóa và hạ tầng cảng biển. Chính vì vậy, việc xác định, giám sát và tối ưu khoảng cách tàu cập cảng an toàn là nhiệm vụ trọng yếu trong công tác điều độ, hoa tiêu và quản lý cảng hiện đại.
Khoảng cách tàu cập cảng là khoảng cách giữa mạn tàu và mép cầu cảng (hoặc vật cản gần nhất) trong quá trình tàu di chuyển vào vị trí neo đậu. Khoảng cách này thay đổi liên tục theo tốc độ, hướng gió, dòng chảy và kỹ năng điều khiển của thuyền trưởng.
Trong quy trình cập cảng, việc duy trì khoảng cách an toàn đóng vai trò như “biên độ bảo vệ” để đảm bảo tàu không va chạm với cầu, phao neo hoặc các tàu khác đang đậu trong khu vực. Khoảng cách này được xác định và theo dõi thông qua hệ thống thiết bị đo chuyên dụng, kết hợp giữa cảm biến radar, lidar, camera định vị và phần mềm hỗ trợ cập tàu.
Việc duy trì khoảng cách tàu cập cảng hợp lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nó không chỉ trong vận hành mà còn trong đảm bảo an toàn và hiệu suất khai thác cảng.
Khoảng cách không phù hợp có thể khiến tàu va vào bến hoặc vào các tàu khác, gây hư hại vỏ tàu, kết cấu bến hoặc làm rơi hàng hóa. Trong nhiều trường hợp, các sự cố này kéo theo thiệt hại hàng tỷ đồng. Làm gián đoạn hoạt động khai thác cảng.
Hoa tiêu và thuyền trưởng cần có dữ liệu chính xác về khoảng cách, góc tiếp cận, tốc độ và hướng gió để đưa ra quyết định điều chỉnh kịp thời. Việc có hệ thống giám sát chính xác giúp hoa tiêu điều phối hiệu quả hơn. Giảm thời gian cập cảng, tối ưu lịch trình khai thác.
Va chạm trong quá trình cập cảng có thể gây rò rỉ nhiên liệu, dầu hoặc hóa chất ra biển. Điều đó tác động nghiêm trọng đến môi trường. Do đó, việc giám sát khoảng cách và vận tốc cập tàu chính xác là biện pháp gián tiếp giúp bảo vệ môi trường biển.
Cập cảng nhanh, an toàn giúp giảm thời gian chờ, chi phí nhiên liệu, chi phí nhân công và hạn chế rủi ro phát sinh bảo hiểm. Đây là yếu tố quan trọng trong quản trị logistics hàng hải hiện đại.
>> Xem thêm: Xây Dựng Mô Hình Cảng Xanh Thân Thiện Với Môi Trường Tại Việt Nam
Khoảng cách an toàn khi cập cảng không phải là một con số cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố kỹ thuật và điều kiện tự nhiên:
Tàu container, tàu chở dầu, tàu du lịch hay tàu hàng rời có đặc điểm trọng tải, chiều dài và mớn nước khác nhau. Điều đó dẫn đến yêu cầu về khoảng cách an toàn khác nhau.
Ví dụ, tàu có chiều dài trên 200m thường cần khoảng cách tối thiểu 10-20m giữa mạn tàu và bến trong quá trình tiếp cận. Mục tiêu tránh hiện tượng “hiệu ứng tường” do áp lực nước giữa hai bề mặt lớn.
Gió mạnh, dòng chảy ngược, sóng lớn hay thay đổi mực nước thủy triều đều ảnh hưởng trực tiếp đến quỹ đạo và vận tốc của tàu. Những yếu tố này buộc hoa tiêu phải điều chỉnh khoảng cách và hướng tiếp cận linh hoạt.
Tốc độ lý tưởng khi tàu tiếp cận cầu cảng thường dưới 0,3–0,5 m/s. Góc cập tàu cũng được khuyến nghị nhỏ hơn 10° để hạn chế lực va chạm ngang. Mọi sai số trong các thông số này đều ảnh hưởng đến khoảng cách an toàn.
Thuyền trưởng, hoa tiêu, đội kéo và trạm điều độ cảng phải phối hợp nhịp nhàng. Việc thiếu thông tin hoặc truyền đạt chậm có thể dẫn đến sai lệch trong khoảng cách cập tàu.
Tại nhiều cảng lớn ở Việt Nam như Cái Mép – Thị Vải, Hải Phòng, Đà Nẵng…. Hệ thống giám sát khoảng cách cập tàu đã được triển khai nhằm nâng cao năng lực tiếp nhận tàu trọng tải lớn.
Cảng quốc tế Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa – Vũng Tàu)
Việc sử dụng hệ thống hỗ trợ cập tàu bằng cảm biến giúp:
>> Xem thêm: Tiêu Chuẩn Xả Thải Nước Dằn Tàu Theo Quy Định Mới Nhất 2025
Khoảng cách tàu cập cảng tuy chỉ là một thông số kỹ thuật nhỏ. Tuy nhiên lại là yếu tố quyết định an toàn và hiệu quả trong toàn bộ quy trình vận hành cảng biển.
Với sự hỗ trợ của công nghệ giám sát hiện đại từ giải pháp như LASI-BAS, tương lai ngành hàng hải Việt Nam sẽ ngày càng an toàn, chính xác và bền vững hơn. Liên hệ LASI để được tư vấn và hỗ trợ!
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Ngành tôm Việt Nam đã và đang giữ vai trò quan trọng trong kim ngạch xuất khẩu thủy sản, với thị trường trải rộng trên hơn 100 quốc gia. Tuy nhiên, sự phát triển bền vững của ngành phụ thuộc lớn vào khả năng đáp ứng tiêu chuẩn tôm xuất khẩu mà các thị trường […]
Trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ sang mô hình sản xuất minh bạch – bền vững – an toàn, việc sở hữu chứng nhận ASC và BAP đã trở thành điều kiện gần như bắt buộc đối với các doanh nghiệp nuôi, chế biến và xuất khẩu tôm. […]
Trong bối cảnh nhu cầu điện năng toàn cầu không ngừng gia tăng, trong khi áp lực giảm phát thải khí nhà kính ngày càng lớn, năng lượng gió ngoài khơi đang được nhiều quốc gia xem là một trong những giải pháp chiến lược để bảo đảm an ninh năng lượng và thực hiện […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng mạnh đến phát triển thủy sản bền vững, các tiêu chuẩn quốc tế về khai thác có trách nhiệm ngày càng trở thành yếu tố bắt buộc để tiếp cận thị trường xuất khẩu giá trị cao. Một trong những chứng nhận quan trọng và uy tín nhất […]
Việc Việt Nam nhận thẻ vàng EC vào năm 2017 đã trở thành một dấu mốc quan trọng, cảnh báo về các rủi ro liên quan đến khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU Fishing). Đây không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn ảnh […]
Trong bối cảnh thị trường thủy sản toàn cầu ngày càng siết chặt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, minh bạch chuỗi cung ứng và phát triển bền vững, thủy sản xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt với yêu cầu ngày càng cao từ các nhà bán lẻ quốc tế. Nổi bật trong […]
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng phát triển năng lượng mặt trời và gió hàng đầu khu vực Đông Nam Á, nhờ lợi thế tự nhiên vượt trội về bức xạ mặt trời và điều kiện gió. Trong bối cảnh nhu cầu điện năng tăng nhanh, áp […]
Trong quá trình phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió, một trong những bước quan trọng và mang tính quyết định nhất chính là khảo sát tiềm năng gió. Đây không chỉ là công đoạn thu thập dữ liệu khí tượng đơn thuần, mà còn là nền tảng để đánh giá […]
Trong bối cảnh thương mại thủy sản toàn cầu ngày càng chú trọng đến tính bền vững, trách nhiệm xã hội và an toàn thực phẩm, các chứng nhận quốc tế đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc định hình tiêu chuẩn sản xuất và gia tăng tính cạnh tranh. Trong số đó, […]
Trong những thập kỷ gần đây, xả thải trên biển từ hoạt động hàng hải, công nghiệp ven biển và khai thác tài nguyên biển đã trở thành vấn đề môi trường toàn cầu. Lượng chất thải phát sinh ngày càng lớn trong khi khả năng tự làm sạch của đại dương có giới hạn, […]
Trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu đang gia tăng về mức độ và phạm vi ảnh hưởng, các quốc gia trên thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng bền vững nhằm giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao an ninh năng lượng. Trong bài viết này, LASI […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch sang các mô hình phát triển xanh và bền vững, năng lượng gió ngoài khơi nổi lên như một trong những nguồn năng lượng tái tạo có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất. Việt Nam, với đường bờ biển dài hơn 3.200 km và điều kiện gió […]
