Trong bối cảnh nhu cầu về năng lượng xanh ngày càng gia tăng, các dự án triển khai pin mặt trời trên mặt nước đang nổi lên như một giải pháp đầy tiềm năng. Tại Việt Nam, nhờ lợi thế hệ thống sông ngòi, hồ chứa phong phú, nhiều dự án quy mô lớn đã được triển khai, mang lại nguồn điện sạch và ổn định. Đây không chỉ là bước đi quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia mà còn góp phần thúc đẩy mục tiêu phát triển bền vững.
Pin mặt trời trên mặt nước, hay còn gọi là điện mặt trời nổi (Floating Solar System), là một xu hướng mới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Thay vì lắp đặt trên mặt đất như thông thường, các tấm pin mặt trời được bố trí trên mặt nước – chủ yếu ở các khu vực nước tĩnh như hồ chứa, đập thủy điện hoặc ao nhân tạo.
Israel là một trong những quốc gia tiên phong với dự án điện mặt trời nổi từ năm 2011, khi công ty Solar Synergy giới thiệu hệ thống pin dạng mô-đun siêu nhẹ, khắc phục nhiều hạn chế của điện mặt trời truyền thống và giành giải thưởng công nghệ sạch quốc gia.
Có thể nói, dự án điện mặt trời nổi chính là lời giải tối ưu cho những quốc gia vừa có nhu cầu phát triển năng lượng xanh, vừa bị hạn chế về diện tích đất, trong đó có Việt Nam.
Việc phát triển hệ thống điện mặt trời nổi mang lại nhiều lợi ích nổi bật, nhưng đồng thời cũng tồn tại một số hạn chế cần nghiên cứu, cải thiện.
– Hệ thống điện mặt trời mặt đất thường đòi hỏi diện tích rộng lớn, dẫn đến tình trạng chuyển đổi đất nông nghiệp, đất rừng hoặc đất công nghiệp
– Các hồ chứa thủy điện, hồ nước nhân tạo, đập nước, thậm chí là hồ xử lý nước thải… đều có diện tích mặt nước rộng lớn, ít được khai thác cho mục đích kinh tế. Việc lắp đặt pin mặt trời trên những mặt nước này giúp tăng giá trị sử dụng của công trình mà không làm ảnh hưởng đến chức năng chính (như phát điện, cấp nước hay xử lý nước thải).
– Hiệu suất của tấm pin mặt trời thường giảm khi nhiệt độ bề mặt tăng quá cao. Với hệ thống đặt trên đất liền, các tấm pin thường bị nung nóng dưới ánh nắng gay gắt, làm giảm hiệu quả chuyển đổi quang năng thành điện năng. Khi được lắp đặt trên mặt nước, nhiệt độ thấp hơn và hơi nước bốc lên giúp tấm pin được làm mát tự nhiên, duy trì trạng thái vận hành ổn định hơn.
– Ở những quốc gia nhiệt đới như Việt Nam, nơi cường độ bức xạ mặt trời lớn và nhiệt độ cao, hiệu ứng làm mát từ nước càng phát huy rõ rệt. Đây chính là lý do nhiều dự án điện mặt trời nổi tại Việt Nam đang được triển khai ở các hồ thủy điện, vừa tận dụng mặt nước, vừa tối ưu hóa hiệu suất phát điện.
– Hệ thống điện mặt trời mặt đất thường phải đối mặt với tình trạng bụi bẩn, đất, cát hoặc thậm chí rác thải bám trên bề mặt tấm pin, làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng. Với hệ thống đặt trên mặt nước, môi trường xung quanh ít bụi bẩn hơn, do đó giảm đáng kể nhu cầu vệ sinh thường xuyên, kéo theo chi phí nhân công và thiết bị làm sạch cũng thấp hơn.
– Do ít tác động cơ học từ môi trường như nứt nẻ đất, rung lắc xe cộ hay va chạm vật thể, các hệ thống nổi thường có chu kỳ bảo trì ít hơn so với các hệ thống trên đất liền. Việc giảm số lần bảo trì không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp hệ thống duy trì hoạt động liên tục, không bị gián đoạn.
– Điện mặt trời nổi tận dụng các khu vực mặt nước sẵn có như hồ thủy điện, hồ chứa nước, hồ nhân tạo… nên không cần chiếm dụng đất xanh hay can thiệp vào rừng tự nhiên.
– Khi giảm nhu cầu sử dụng đất cho dự án năng lượng, hệ sinh thái tự nhiên như rừng, đồng cỏ và đất nông nghiệp được bảo tồn nguyên trạng. Điều này không chỉ giúp duy trì đa dạng sinh học mà còn bảo vệ nguồn sống của động vật hoang dã, cũng như giảm nguy cơ xói mòn và suy thoái đất.
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn để phát triển điện mặt trời nổi nhờ điều kiện tự nhiên và tài nguyên mặt nước dồi dào. Với đường bờ biển dài hơn 3.200 km cùng mạng lưới sông ngòi, ao hồ và đặc biệt là hệ thống hồ thủy điện trải dài khắp cả nước. Việt Nam sở hữu quỹ diện tích mặt nước rộng lớn, ổn định quanh năm. Yếu tố lý tưởng để lắp đặt các tấm pin mặt trời nổi.
So với điện mặt trời mặt đất vốn gặp khó khăn do quỹ đất ngày càng hạn hẹp và chi phí giải phóng mặt bằng cao. Các dự án điện mặt trời nổi mang lại lợi thế rõ rệt khi tận dụng diện tích mặt nước sẵn có mà không ảnh hưởng đến đất sản xuất hay dân sinh. Bên cạnh đó, Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa với lượng bức xạ mặt trời trung bình từ 4–5 kWh/m²/ngày, đặc biệt cao ở miền Trung và miền Nam. Khi triển khai trên mặt nước, các tấm pin còn được làm mát tự nhiên. Giúp tăng hiệu suất phát điện so với lắp đặt trên đất liền.
Pin mặt trời trên mặt nước không chỉ là một giải pháp tận dụng diện tích mặt nước hiệu quả mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành năng lượng tái tạo. Với ưu điểm vượt trội công nghệ này đang ngày càng chứng minh tiềm năng to lớn. Đặc biệt tại Việt Nam, nơi có nguồn bức xạ mặt trời dồi dào và hệ thống hồ chứa rộng khắp. Điện mặt trời nổi hoàn toàn có thể trở thành một trong những trụ cột quan trọng trong quá trình chuyển dịch sang năng lượng xanh, bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Ngành tôm Việt Nam đã và đang giữ vai trò quan trọng trong kim ngạch xuất khẩu thủy sản, với thị trường trải rộng trên hơn 100 quốc gia. Tuy nhiên, sự phát triển bền vững của ngành phụ thuộc lớn vào khả năng đáp ứng tiêu chuẩn tôm xuất khẩu mà các thị trường […]
Trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ sang mô hình sản xuất minh bạch – bền vững – an toàn, việc sở hữu chứng nhận ASC và BAP đã trở thành điều kiện gần như bắt buộc đối với các doanh nghiệp nuôi, chế biến và xuất khẩu tôm. […]
Trong bối cảnh nhu cầu điện năng toàn cầu không ngừng gia tăng, trong khi áp lực giảm phát thải khí nhà kính ngày càng lớn, năng lượng gió ngoài khơi đang được nhiều quốc gia xem là một trong những giải pháp chiến lược để bảo đảm an ninh năng lượng và thực hiện […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng mạnh đến phát triển thủy sản bền vững, các tiêu chuẩn quốc tế về khai thác có trách nhiệm ngày càng trở thành yếu tố bắt buộc để tiếp cận thị trường xuất khẩu giá trị cao. Một trong những chứng nhận quan trọng và uy tín nhất […]
Việc Việt Nam nhận thẻ vàng EC vào năm 2017 đã trở thành một dấu mốc quan trọng, cảnh báo về các rủi ro liên quan đến khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU Fishing). Đây không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn ảnh […]
Trong bối cảnh thị trường thủy sản toàn cầu ngày càng siết chặt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, minh bạch chuỗi cung ứng và phát triển bền vững, thủy sản xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt với yêu cầu ngày càng cao từ các nhà bán lẻ quốc tế. Nổi bật trong […]
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng phát triển năng lượng mặt trời và gió hàng đầu khu vực Đông Nam Á, nhờ lợi thế tự nhiên vượt trội về bức xạ mặt trời và điều kiện gió. Trong bối cảnh nhu cầu điện năng tăng nhanh, áp […]
Trong quá trình phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió, một trong những bước quan trọng và mang tính quyết định nhất chính là khảo sát tiềm năng gió. Đây không chỉ là công đoạn thu thập dữ liệu khí tượng đơn thuần, mà còn là nền tảng để đánh giá […]
Trong bối cảnh thương mại thủy sản toàn cầu ngày càng chú trọng đến tính bền vững, trách nhiệm xã hội và an toàn thực phẩm, các chứng nhận quốc tế đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc định hình tiêu chuẩn sản xuất và gia tăng tính cạnh tranh. Trong số đó, […]
Trong những thập kỷ gần đây, xả thải trên biển từ hoạt động hàng hải, công nghiệp ven biển và khai thác tài nguyên biển đã trở thành vấn đề môi trường toàn cầu. Lượng chất thải phát sinh ngày càng lớn trong khi khả năng tự làm sạch của đại dương có giới hạn, […]
Trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu đang gia tăng về mức độ và phạm vi ảnh hưởng, các quốc gia trên thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng bền vững nhằm giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao an ninh năng lượng. Trong bài viết này, LASI […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch sang các mô hình phát triển xanh và bền vững, năng lượng gió ngoài khơi nổi lên như một trong những nguồn năng lượng tái tạo có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất. Việt Nam, với đường bờ biển dài hơn 3.200 km và điều kiện gió […]
