Trong bối cảnh nhu cầu về năng lượng xanh ngày càng gia tăng, các dự án triển khai pin mặt trời trên mặt nước đang nổi lên như một giải pháp đầy tiềm năng. Tại Việt Nam, nhờ lợi thế hệ thống sông ngòi, hồ chứa phong phú, nhiều dự án quy mô lớn đã được triển khai, mang lại nguồn điện sạch và ổn định. Đây không chỉ là bước đi quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia mà còn góp phần thúc đẩy mục tiêu phát triển bền vững.
Pin mặt trời trên mặt nước, hay còn gọi là điện mặt trời nổi (Floating Solar System), là một xu hướng mới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Thay vì lắp đặt trên mặt đất như thông thường, các tấm pin mặt trời được bố trí trên mặt nước – chủ yếu ở các khu vực nước tĩnh như hồ chứa, đập thủy điện hoặc ao nhân tạo.
Israel là một trong những quốc gia tiên phong với dự án điện mặt trời nổi từ năm 2011, khi công ty Solar Synergy giới thiệu hệ thống pin dạng mô-đun siêu nhẹ, khắc phục nhiều hạn chế của điện mặt trời truyền thống và giành giải thưởng công nghệ sạch quốc gia.
Có thể nói, dự án điện mặt trời nổi chính là lời giải tối ưu cho những quốc gia vừa có nhu cầu phát triển năng lượng xanh, vừa bị hạn chế về diện tích đất, trong đó có Việt Nam.
Việc phát triển hệ thống điện mặt trời nổi mang lại nhiều lợi ích nổi bật, nhưng đồng thời cũng tồn tại một số hạn chế cần nghiên cứu, cải thiện.
– Hệ thống điện mặt trời mặt đất thường đòi hỏi diện tích rộng lớn, dẫn đến tình trạng chuyển đổi đất nông nghiệp, đất rừng hoặc đất công nghiệp
– Các hồ chứa thủy điện, hồ nước nhân tạo, đập nước, thậm chí là hồ xử lý nước thải… đều có diện tích mặt nước rộng lớn, ít được khai thác cho mục đích kinh tế. Việc lắp đặt pin mặt trời trên những mặt nước này giúp tăng giá trị sử dụng của công trình mà không làm ảnh hưởng đến chức năng chính (như phát điện, cấp nước hay xử lý nước thải).
– Hiệu suất của tấm pin mặt trời thường giảm khi nhiệt độ bề mặt tăng quá cao. Với hệ thống đặt trên đất liền, các tấm pin thường bị nung nóng dưới ánh nắng gay gắt, làm giảm hiệu quả chuyển đổi quang năng thành điện năng. Khi được lắp đặt trên mặt nước, nhiệt độ thấp hơn và hơi nước bốc lên giúp tấm pin được làm mát tự nhiên, duy trì trạng thái vận hành ổn định hơn.
– Ở những quốc gia nhiệt đới như Việt Nam, nơi cường độ bức xạ mặt trời lớn và nhiệt độ cao, hiệu ứng làm mát từ nước càng phát huy rõ rệt. Đây chính là lý do nhiều dự án điện mặt trời nổi tại Việt Nam đang được triển khai ở các hồ thủy điện, vừa tận dụng mặt nước, vừa tối ưu hóa hiệu suất phát điện.
– Hệ thống điện mặt trời mặt đất thường phải đối mặt với tình trạng bụi bẩn, đất, cát hoặc thậm chí rác thải bám trên bề mặt tấm pin, làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng. Với hệ thống đặt trên mặt nước, môi trường xung quanh ít bụi bẩn hơn, do đó giảm đáng kể nhu cầu vệ sinh thường xuyên, kéo theo chi phí nhân công và thiết bị làm sạch cũng thấp hơn.
– Do ít tác động cơ học từ môi trường như nứt nẻ đất, rung lắc xe cộ hay va chạm vật thể, các hệ thống nổi thường có chu kỳ bảo trì ít hơn so với các hệ thống trên đất liền. Việc giảm số lần bảo trì không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp hệ thống duy trì hoạt động liên tục, không bị gián đoạn.
– Điện mặt trời nổi tận dụng các khu vực mặt nước sẵn có như hồ thủy điện, hồ chứa nước, hồ nhân tạo… nên không cần chiếm dụng đất xanh hay can thiệp vào rừng tự nhiên.
– Khi giảm nhu cầu sử dụng đất cho dự án năng lượng, hệ sinh thái tự nhiên như rừng, đồng cỏ và đất nông nghiệp được bảo tồn nguyên trạng. Điều này không chỉ giúp duy trì đa dạng sinh học mà còn bảo vệ nguồn sống của động vật hoang dã, cũng như giảm nguy cơ xói mòn và suy thoái đất.
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn để phát triển điện mặt trời nổi nhờ điều kiện tự nhiên và tài nguyên mặt nước dồi dào. Với đường bờ biển dài hơn 3.200 km cùng mạng lưới sông ngòi, ao hồ và đặc biệt là hệ thống hồ thủy điện trải dài khắp cả nước. Việt Nam sở hữu quỹ diện tích mặt nước rộng lớn, ổn định quanh năm. Yếu tố lý tưởng để lắp đặt các tấm pin mặt trời nổi.
So với điện mặt trời mặt đất vốn gặp khó khăn do quỹ đất ngày càng hạn hẹp và chi phí giải phóng mặt bằng cao. Các dự án điện mặt trời nổi mang lại lợi thế rõ rệt khi tận dụng diện tích mặt nước sẵn có mà không ảnh hưởng đến đất sản xuất hay dân sinh. Bên cạnh đó, Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa với lượng bức xạ mặt trời trung bình từ 4–5 kWh/m²/ngày, đặc biệt cao ở miền Trung và miền Nam. Khi triển khai trên mặt nước, các tấm pin còn được làm mát tự nhiên. Giúp tăng hiệu suất phát điện so với lắp đặt trên đất liền.
Pin mặt trời trên mặt nước không chỉ là một giải pháp tận dụng diện tích mặt nước hiệu quả mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành năng lượng tái tạo. Với ưu điểm vượt trội công nghệ này đang ngày càng chứng minh tiềm năng to lớn. Đặc biệt tại Việt Nam, nơi có nguồn bức xạ mặt trời dồi dào và hệ thống hồ chứa rộng khắp. Điện mặt trời nổi hoàn toàn có thể trở thành một trong những trụ cột quan trọng trong quá trình chuyển dịch sang năng lượng xanh, bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Mùa mưa là giai đoạn nhạy cảm nhất trong quá trình nuôi tôm. Nhiệt độ giảm, độ mặn và pH thay đổi đột ngột, cộng với dòng chảy từ nước mưa mang theo mầm bệnh từ môi trường bên ngoài dễ khiến tôm bị stress và suy giảm sức đề kháng. Đây chính là thời […]
Khai thác IUU đang trở thành thách thức lớn đối với ngành thủy sản toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Hoạt động IUU không chỉ gây cạn kiệt nguồn lợi hải sản, làm mất cân bằng hệ sinh thái biển mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và cơ hội xuất khẩu […]
Trong hoạt động khai thác cảng biển, an toàn và hiệu quả luôn là hai yếu tố then chốt. Một trong những thông số kỹ thuật có ảnh hưởng trực tiếp đến cả hai yếu tố này chính là vận tốc cập tàu khi tiếp cận cầu cảng. Vận tốc cập tàu không chỉ quyết […]
Nửa đầu năm 2025 ghi dấu nhiều biến động giá tôm trong ngành tôm ở Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung. Trong khi thị trường quốc tế xuất hiện những tín hiệu phục hồi nhẹ, thì ngược lại tại nội địa, người nuôi tôm lại chịu sức ép lớn từ chi […]
Quản lý chất lượng nước dằn là rất quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của các loài thủy sinh xâm lấn. Cuối cùng, Công ước Quản lý Nước dằn (BWM) đã được thông qua và có hiệu lực vào năm 2017. Trong đó, có 2 quy định chính, cả 2 đều nhằm cải […]
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), bất chấp những biến động lớn trên thị trường, trong 6 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 5,2 tỷ USD, tăng gần 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự biến động của những thị trường lớn […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường biển và yêu cầu phát triển bền vững ngày càng cao, khái niệm “xác định tiêu chí cảng xanh” trở thành yếu tố then chốt trong quản lý và vận hành cảng biển. Không chỉ đơn thuần là cải thiện hiệu suất khai thác, […]
Trong thời đại công nghiệp hóa và toàn cầu hóa, nhu cầu sử dụng năng lượng của con người ngày càng tăng mạnh. Để đáp ứng, thế giới đã dựa chủ yếu vào nguồn năng lượng không thể tái tạo như than đá, dầu mỏ, khí đốt tự nhiên và năng lượng hạt nhân. Những […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc theo dõi và quản lý phát thải khí nhà kính, đặc biệt là carbon dioxide (CO₂), trở thành nhiệm vụ cấp thiết. Một trong những công cụ quan trọng được các nhà khoa học và cơ quan quản lý sử dụng là hệ […]
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu nhiều biến động và các tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe, đổi mới trở thành yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp thủy sản. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu mà […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc đo lường và giám sát phát thải khí nhà kính đóng vai trò then chốt để xây dựng giải pháp giảm thiểu hiệu quả. Một trong những công nghệ hiện đại và chính xác nhất hiện nay là hệ thống quan trắc khí […]
Trong nuôi tôm, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng vụ nuôi. Trong đó, oxy hòa tan được xem là một trong những yếu tố quan trọng bậc nhất, quyết định sức khỏe, tốc độ tăng trưởng và khả năng sống sót của tôm. Thiếu oxy không […]
