Trong bối cảnh nhu cầu về năng lượng xanh ngày càng gia tăng, các dự án triển khai pin mặt trời trên mặt nước đang nổi lên như một giải pháp đầy tiềm năng. Tại Việt Nam, nhờ lợi thế hệ thống sông ngòi, hồ chứa phong phú, nhiều dự án quy mô lớn đã được triển khai, mang lại nguồn điện sạch và ổn định. Đây không chỉ là bước đi quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia mà còn góp phần thúc đẩy mục tiêu phát triển bền vững.
Pin mặt trời trên mặt nước, hay còn gọi là điện mặt trời nổi (Floating Solar System), là một xu hướng mới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Thay vì lắp đặt trên mặt đất như thông thường, các tấm pin mặt trời được bố trí trên mặt nước – chủ yếu ở các khu vực nước tĩnh như hồ chứa, đập thủy điện hoặc ao nhân tạo.
Israel là một trong những quốc gia tiên phong với dự án điện mặt trời nổi từ năm 2011, khi công ty Solar Synergy giới thiệu hệ thống pin dạng mô-đun siêu nhẹ, khắc phục nhiều hạn chế của điện mặt trời truyền thống và giành giải thưởng công nghệ sạch quốc gia.
Có thể nói, dự án điện mặt trời nổi chính là lời giải tối ưu cho những quốc gia vừa có nhu cầu phát triển năng lượng xanh, vừa bị hạn chế về diện tích đất, trong đó có Việt Nam.
Việc phát triển hệ thống điện mặt trời nổi mang lại nhiều lợi ích nổi bật, nhưng đồng thời cũng tồn tại một số hạn chế cần nghiên cứu, cải thiện.
– Hệ thống điện mặt trời mặt đất thường đòi hỏi diện tích rộng lớn, dẫn đến tình trạng chuyển đổi đất nông nghiệp, đất rừng hoặc đất công nghiệp
– Các hồ chứa thủy điện, hồ nước nhân tạo, đập nước, thậm chí là hồ xử lý nước thải… đều có diện tích mặt nước rộng lớn, ít được khai thác cho mục đích kinh tế. Việc lắp đặt pin mặt trời trên những mặt nước này giúp tăng giá trị sử dụng của công trình mà không làm ảnh hưởng đến chức năng chính (như phát điện, cấp nước hay xử lý nước thải).
– Hiệu suất của tấm pin mặt trời thường giảm khi nhiệt độ bề mặt tăng quá cao. Với hệ thống đặt trên đất liền, các tấm pin thường bị nung nóng dưới ánh nắng gay gắt, làm giảm hiệu quả chuyển đổi quang năng thành điện năng. Khi được lắp đặt trên mặt nước, nhiệt độ thấp hơn và hơi nước bốc lên giúp tấm pin được làm mát tự nhiên, duy trì trạng thái vận hành ổn định hơn.
– Ở những quốc gia nhiệt đới như Việt Nam, nơi cường độ bức xạ mặt trời lớn và nhiệt độ cao, hiệu ứng làm mát từ nước càng phát huy rõ rệt. Đây chính là lý do nhiều dự án điện mặt trời nổi tại Việt Nam đang được triển khai ở các hồ thủy điện, vừa tận dụng mặt nước, vừa tối ưu hóa hiệu suất phát điện.
– Hệ thống điện mặt trời mặt đất thường phải đối mặt với tình trạng bụi bẩn, đất, cát hoặc thậm chí rác thải bám trên bề mặt tấm pin, làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng. Với hệ thống đặt trên mặt nước, môi trường xung quanh ít bụi bẩn hơn, do đó giảm đáng kể nhu cầu vệ sinh thường xuyên, kéo theo chi phí nhân công và thiết bị làm sạch cũng thấp hơn.
– Do ít tác động cơ học từ môi trường như nứt nẻ đất, rung lắc xe cộ hay va chạm vật thể, các hệ thống nổi thường có chu kỳ bảo trì ít hơn so với các hệ thống trên đất liền. Việc giảm số lần bảo trì không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp hệ thống duy trì hoạt động liên tục, không bị gián đoạn.
– Điện mặt trời nổi tận dụng các khu vực mặt nước sẵn có như hồ thủy điện, hồ chứa nước, hồ nhân tạo… nên không cần chiếm dụng đất xanh hay can thiệp vào rừng tự nhiên.
– Khi giảm nhu cầu sử dụng đất cho dự án năng lượng, hệ sinh thái tự nhiên như rừng, đồng cỏ và đất nông nghiệp được bảo tồn nguyên trạng. Điều này không chỉ giúp duy trì đa dạng sinh học mà còn bảo vệ nguồn sống của động vật hoang dã, cũng như giảm nguy cơ xói mòn và suy thoái đất.
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn để phát triển điện mặt trời nổi nhờ điều kiện tự nhiên và tài nguyên mặt nước dồi dào. Với đường bờ biển dài hơn 3.200 km cùng mạng lưới sông ngòi, ao hồ và đặc biệt là hệ thống hồ thủy điện trải dài khắp cả nước. Việt Nam sở hữu quỹ diện tích mặt nước rộng lớn, ổn định quanh năm. Yếu tố lý tưởng để lắp đặt các tấm pin mặt trời nổi.
So với điện mặt trời mặt đất vốn gặp khó khăn do quỹ đất ngày càng hạn hẹp và chi phí giải phóng mặt bằng cao. Các dự án điện mặt trời nổi mang lại lợi thế rõ rệt khi tận dụng diện tích mặt nước sẵn có mà không ảnh hưởng đến đất sản xuất hay dân sinh. Bên cạnh đó, Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa với lượng bức xạ mặt trời trung bình từ 4–5 kWh/m²/ngày, đặc biệt cao ở miền Trung và miền Nam. Khi triển khai trên mặt nước, các tấm pin còn được làm mát tự nhiên. Giúp tăng hiệu suất phát điện so với lắp đặt trên đất liền.
Pin mặt trời trên mặt nước không chỉ là một giải pháp tận dụng diện tích mặt nước hiệu quả mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành năng lượng tái tạo. Với ưu điểm vượt trội công nghệ này đang ngày càng chứng minh tiềm năng to lớn. Đặc biệt tại Việt Nam, nơi có nguồn bức xạ mặt trời dồi dào và hệ thống hồ chứa rộng khắp. Điện mặt trời nổi hoàn toàn có thể trở thành một trong những trụ cột quan trọng trong quá trình chuyển dịch sang năng lượng xanh, bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Ngành thủy sản hiện đang giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế nông nghiệp Việt Nam, đóng góp đáng kể vào GDP và xuất khẩu quốc gia. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh kéo theo nhiều vấn đề về môi trường, dịch bệnh và hiệu quả sản xuất. Trong bối cảnh đó, […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, quá trình tàu cập cầu được xem là một trong những thao tác kỹ thuật phức tạp và rủi ro nhất. Chỉ trong vài phút cuối cùng của hành trình, một sai lệch nhỏ về góc cập cầu, tốc độ hay khoảng cách cũng có thể dẫn đến […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, việc tàu cập cảng là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Chỉ cần một sai lệch nhỏ về khoảng cách tàu cập cảng, vận tốc hoặc góc tiếp cận có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nhu cầu sử dụng năng lượng tăng nhanh trong khi nguồn nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt) dần cạn kiệt, thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng sạch – hướng đi vừa đảm bảo phát […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và giá vật tư ngày càng tăng. Người nuôi trồng thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức: chất lượng nước kém, dịch bệnh bùng phát, năng suất không ổn định, và chi phí sản xuất cao. Để giải quyết bài toán […]
Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, điện mặt trời đã trở thành một trong những nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển hàng đầu. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của nguồn năng lượng sạch này, việc dự báo sản lượng […]
Trong thời đại chuyển đổi xanh và phát triển bền vững, dự án năng lượng đang trở thành từ khóa trọng tâm trong chiến lược phát triển của nhiều quốc gia và doanh nghiệp. Không chỉ đơn thuần là những công trình sản xuất điện, mỗi dự án năng lượng ngày nay còn thể hiện […]
Trong bối cảnh nguồn tài nguyên biển đang chịu áp lực nghiêm trọng từ khai thác quá mức và biến đổi khí hậu, chứng chỉ MSC (Marine Stewardship Council) trở thành một trong những tiêu chuẩn quốc tế quan trọng nhất nhằm thúc đẩy nghề khai thác thủy sản bền vững. Đây không chỉ là […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và nhu cầu năng lượng toàn cầu không ngừng mở rộng, năng lượng gió đang nổi lên như một trong những trụ cột quan trọng của quá trình chuyển đổi năng lượng sạch. Trong đó, điện gió trên bờ (onshore wind power) được xem […]
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và lưu lượng vận tải biển ngày càng gia tăng, nước dằn tàu (ballast water) đóng vai trò không thể thiếu trong việc đảm bảo ổn định, cân bằng và an toàn cho tàu biển trong suốt hành trình. Tuy nhiên, chính nguồn nước tưởng chừng “vô hại” này […]
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhu cầu về thực phẩm an toàn, truy xuất nguồn gốc ngày càng cao, ngành nuôi trồng thủy sản đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi theo hướng bền vững, có trách nhiệm và thân thiện với môi trường. Để đáp ứng những tiêu chuẩn […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, kiểm soát chất lượng nước trong nuôi trồng thủy sản trở thành một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mô hình nuôi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng LASI tìm hiểu […]
