Khi quỹ đất ngày càng hạn hẹp và nhu cầu điện liên tục gia tăng, các quốc gia phải tìm hướng đi mới. Đồng thời, áp lực từ cam kết Net Zero cũng buộc họ đẩy nhanh chuyển đổi năng lượng. Trong bối cảnh đó, điện mặt trời nổi – hay floating solar – nổi lên như một giải pháp đầy tiềm năng. Mô hình này không chỉ tận dụng mặt nước nhàn rỗi mà còn góp phần thúc đẩy năng lượng xanh và giảm phát thải toàn cầu.
Điện mặt trời nổi là hệ thống điện sử dụng các tấm pin quang điện lắp đặt trên phao nổi. Hệ thống này thường triển khai trên mặt nước như hồ thủy lợi, hồ công nghiệp, đập thủy điện hoặc hồ điều hòa đô thị. Dưới các tấm pin là hệ nổi chuyên dụng, kết nối với khung đỡ, dây dẫn và inverter. Cấu trúc này giống hệ thống trên mặt đất nhưng được thiết kế để chịu được môi trường nước.
So với điện mặt trời mặt đất hoặc áp mái, hệ thống nổi có lợi thế tận dụng không gian chưa sử dụng. Nhờ nằm trên mặt nước, các tấm pin được tản nhiệt tự nhiên, từ đó hoạt động hiệu quả hơn.
Tại nhiều khu đô thị và khu công nghiệp, quỹ đất cho điện mặt trời mặt đất đang dần cạn kiệt. Trong khi đó, các hồ chứa, đập thủy điện hay hồ xử lý nước thải lại có diện tích mặt nước lớn chưa được tận dụng. Việc triển khai hệ thống floating solar trên các mặt nước không gây ảnh hưởng đến đất nông nghiệp hay đất sinh hoạt. Nhờ vậy, dự án dễ được cấp phép và tích hợp vào quy hoạch phát triển năng lượng địa phương.
Một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn đến hiệu suất tấm pin chính là nhiệt độ. So với hệ thống trên mái nhà hoặc mặt đất thường bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao vào mùa hè, hệ thống điện mặt trời nổi luôn được làm mát tự nhiên. Điều này có được nhờ mặt nước bên dưới. Theo một số nghiên cứu quốc tế, floating solar có thể tăng hiệu suất từ 5–15% so với hệ thống truyền thống.
Điện mặt trời nổi mang lại lợi ích rõ rệt về môi trường. Một trong số đó là khả năng giảm bốc hơi nước đáng kể. Điều này đặc biệt quan trọng ở các quốc gia có khí hậu nóng, khô hạn hoặc thiếu nước sạch. Khi mặt hồ được che phủ một phần, mực nước sẽ ổn định hơn. Nhờ đó, hệ thống hồ thủy lợi, hồ điều hòa và hệ sinh thái dưới nước đều hoạt động hiệu quả hơn.
Tại các đập thủy điện, điện mặt trời nổi có thể tận dụng lưới truyền tải đã có sẵn. Nhờ đó, chi phí đầu tư vào hạ tầng được giảm đáng kể. Khi bước vào mùa khô, lưu lượng nước thường giảm mạnh, khiến thủy điện hoạt động kém hiệu quả. Lúc này, hệ thống nổi đóng vai trò bù đắp công suất thiếu hụt. Nhờ sự phối hợp đó, lưới điện giữ được sự ổn định suốt cả năm.
>> Xem thêm: Các Loại Năng Lượng Tái Tạo: Chính Sách Việt Nam Đang Dẫn Lối Tương Lai Xanh
Tính đến năm 2024, thế giới đã lắp đặt hơn 6 GW công suất điện mặt trời nổi. Con số này tiếp tục tăng nhanh nhờ tiềm năng tận dụng mặt nước và xu hướng chuyển dịch sang năng lượng tái tạo. Nhiều quốc gia đang xem đây là giải pháp chiến lược để vừa phát triển điện sạch, vừa bảo vệ tài nguyên đất đai.
Các quốc gia như Trung Quốc, Thái Lan và Singapore đang dẫn đầu trong lĩnh vực này. Trong số đó, Trung Quốc giữ vị trí nổi bật với nhiều dự án quy mô lớn. Điển hình như hệ thống floating solar tại tỉnh Sơn Đông. Đây hiện đang là dự án lớn nhất thế giới với công suất khoảng 320 MW.
Tại Đông Nam Á, Thái Lan là nước tiên phong. Quốc gia này triển khai nhiều hệ thống điện mặt trời nổi trên các đập thủy điện do EGAT đầu tư. Trong khi đó, Singapore nổi bật với dự án 60 MW đặt trên hồ Tengah. Hệ thống này cung cấp toàn bộ điện xanh cho nhà máy xử lý nước quốc gia.
Việt Nam là quốc gia có hệ thống sông ngòi và hồ chứa dày đặc. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Việt Nam hiện có hơn 7.000 hồ chứa lớn nhỏ trên cả nước. Hệ thống này bao gồm hồ thủy lợi, hồ thủy điện và các hồ phục vụ sinh hoạt hoặc công nghiệp.
Các vùng như Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và miền Trung đặc biệt có lợi thế phát triển floating solar. Những khu vực này có mật độ hồ nhân tạo cao, mặt nước rộng và ít bị ảnh hưởng bởi giao thông thủy.
Nếu chỉ khai thác 5–10% diện tích mặt nước hiện có, Việt Nam đã có thể bổ sung thêm hàng ngàn MW điện sạch. Nguồn điện này sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu tiêu thụ đang tăng nhanh. Đồng thời, giải pháp này giúp hạn chế việc chuyển đổi đất nông nghiệp và đất rừng cho mục đích phát triển năng lượng.
Một ví dụ tiêu biểu là dự án điện mặt trời nổi tại hồ Đa Mi (Bình Thuận). Dự án có công suất 47,5 MWp do Công ty Cổ phần Thủy điện Đa Nhim – Hàm Thuận – Đa Mi đầu tư. Điện mặt trời nổi tại đây đã chính thức vận hành thương mại vào năm 2019 và là dự án floating solar đầu tiên tại Việt Nam. Điện mặt trời nổi tại hồ Đa Mi cũng là một trong những dự án tiên phong của Đông Nam Á. Nhiều địa phương khác như Đắk Lắk, Gia Lai, Quảng Ngãi… cũng đang xúc tiến các dự án tương tự.
>> Xem thêm: Năng Lượng Tái Tạo – Chìa Khóa Hiện Đại Hóa Hệ Thống Điện Quốc Gia
Hồ Dầu Tiếng (Tây Ninh): Diện tích 27.000 ha, là một trong những hồ lớn nhất Việt Nam. Tây Ninh đang kêu gọi đầu tư dự án điện mặt trời nổi quy mô hàng trăm MW. Dự án hứa hẹn bổ sung điện cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và trở thành mô hình mẫu về khai thác mặt nước.
Hồ Trị An (Đồng Nai): Nơi đặt nhà máy thủy điện 400 MW. Việc lắp đặt điện mặt trời nổi giúp ổn định sản lượng mùa khô. Đồng thời việc này có thể tận dụng lưới điện sẵn có, giảm chi phí đấu nối.
Hồ Thác Bà (Yên Bái): Diện tích hơn 23.000 ha, là nguồn nước lớn tại miền Bắc. Một số doanh nghiệp đang khảo sát đầu tư floating solar, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng tại khu vực trung du, miền núi còn thiếu điện sạch.
Điện mặt trời nổi giúp giải quyết bài toán thiếu đất. Đồng thời, nó phản ánh xu hướng phát triển năng lượng xanh bền vững và thích ứng với khí hậu. Với tiềm năng mặt nước lớn và nhu cầu chuyển đổi ngày càng rõ rệt, Việt Nam có cơ hội trở thành quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này.
Bạn đang tìm kiếm giải pháp điện mặt trời nổi cho dự án của mình? Hãy để liên hệ đến LASI. Đội ngũ kỹ thuật của chúng tôi sẽ tư vấn và đồng hành cùng bạn để hiện thực hóa tầm nhìn xanh ngay hôm nay.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT LASI
Trụ sở: LASI Building, 345 Kim Mã, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Văn phòng: 62 Nguyễn Khang, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 0988 279 911 – (84-24) 3771 2880
Email: Info@lasi.com.vn
Bài viết liên quan
Trước áp lực khủng hoảng năng lượng và mục tiêu giảm phát thải, trang trại điện gió đang trở thành lựa chọn chiến lược của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Với khả năng khai thác gió tự nhiên, không phát thải CO₂, trang trại điện gió góp phần quan trọng vào an […]
Trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, xuất khẩu thủy sản nước ta vẫn giữ được đà tăng trưởng với nhiều tín hiệu tích cực. Ngành không chỉ mở rộng thị trường mà còn nâng cấp chuỗi giá trị, đổi mới sản xuất và hiện đại hóa chế biến. Thương hiệu quốc gia […]
Ngành thủy sản Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt lớn. Trước áp lực cạnh tranh và yêu cầu truy xuất nguồn gốc ngày càng khắt khe, việc tiếp tục chạy theo sản lượng đã không còn phù hợp. Thay vào đó, nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng là hướng đi bắt […]
Ngành thủy sản Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng. Một bên là con đường sản xuất truyền thống, phụ thuộc vào kinh nghiệm và lao động thủ công; bên kia là hành trình chuyển đổi số – nơi công nghệ, dữ liệu và tự động hóa trở thành công cụ cốt lõi […]
Thế giới đang đối mặt với giới hạn tài nguyên và áp lực khí hậu ngày càng tăng. Trong bối cảnh đó, năng lượng xanh không còn là lựa chọn phụ. Nó đã trở thành một chiến lược sống còn. Cuộc chuyển dịch sang năng lượng tái tạo đang âm thầm diễn ra trên quy […]
Việt Nam vẫn đang bị Liên minh châu Âu (EU) áp dụng thẻ vàng IUU vì quản lý khai thác thủy sản còn nhiều hạn chế. Việc khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và thiếu kiểm soát là nguyên nhân chính. Thẻ vàng làm giảm uy tín và ảnh hưởng lớn đến xuất […]
Luật Khí tượng Thủy văn 2015 (KTTV) được thông qua ngày 23/6/2015 và có hiệu lực từ 01/7/2016. Đây là văn bản đầu tiên quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn trong hoạt động khí tượng thủy văn. Luật ra đời nhằm bảo vệ con người, công trình và môi trường trong bối cảnh […]
Năng lượng tái tạo đang là ưu tiên của nhiều quốc gia trong hành trình phát triển bền vững. Trong đó, năng lượng gió nổi bật nhờ tính khả thi, hiệu quả và tốc độ tăng trưởng nhanh. Không chỉ góp phần giải quyết vấn đề khí hậu, nó còn mở ra cơ hội để […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng đến chuyển dịch năng lượng và phát triển bền vững. Ngành điện gió, đặc biệt là điện gió ngoài khơi, đang trở thành một trong những mũi nhọn chiến lược. Để tối ưu hoá hiệu quả đầu tư và khai thác nguồn tài nguyên gió, các doanh nghiệp […]
Trong bối cảnh sản xuất thủy sản ngày càng bị siết chặt về chất lượng, môi trường và truy xuất nguồn gốc, việc quan trắc NH4 (ion amoni) không còn là lựa chọn tự nguyện mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc của cả luật pháp Việt Nam lẫn tiêu chuẩn quốc tế. Từ […]
Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, điện gió nổi lên như một trong những trụ cột chính của ngành năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, để đạt được sản lượng điện gió ổn định và hiệu quả, các nhà đầu tư và vận hành cần nhiều […]
Trong môi trường nước, không phải yếu tố nào cũng dễ dàng nhận biết bằng mắt thường. Có những chỉ số dù “vô hình” nhưng lại là cốt lõi quyết định sự sống của toàn bộ hệ sinh thái dưới nước – trong đó, oxy hòa tan chính là yếu tố quan trọng hàng đầu. […]