Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, kiểm soát chất lượng nước trong nuôi trồng thủy sản trở thành một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mô hình nuôi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng LASI tìm hiểu sâu hơn về các chỉ tiêu quan trọng cần lưu ý trong kiểm soát nước. Từ đó giúp người nuôi chủ động quản lý môi trường nước hiệu quả.
Trong hệ thống nuôi trồng thủy sản, chất lượng nước đóng vai trò trung tâm, quyết định trực tiếp đến sức khỏe, năng suất và hiệu quả kinh tế của toàn bộ mô hình nuôi. Nước không chỉ là môi trường sống mà còn là yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hô hấp, trao đổi chất, sinh trưởng và miễn dịch của sinh vật thủy sản.
Một sự thay đổi nhỏ về các thông số như pH, hàm lượng oxy hòa tan (DO), độ mặn, nhiệt độ hay nồng độ amoniac (NH₃) đều có thể dẫn đến stress, giảm tăng trưởng hoặc bùng phát dịch bệnh. Chính vì vậy, việc kiểm soát chất lượng nước không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là một chiến lược quản lý tổng thể, giúp tối ưu hóa nguồn lực, giảm rủi ro và hướng đến nuôi trồng thủy sản bền vững.
Nhiệt độ là yếu tố môi trường quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình trao đổi chất, nhu cầu oxy và tốc độ sinh trưởng của sinh vật thủy sản. Hầu hết các loài cá và tôm nước ngọt phát triển tốt ở mức 25–32°C. Khi nhiệt độ vượt quá ngưỡng này, khả năng hòa tan oxy trong nước giảm, khiến tôm cá dễ bị sốc nhiệt.
Oxy hòa tan là yếu tố sống còn trong kiểm soát chất lượng nước. Khi DO giảm dưới 4 mg/L, nhiều loài tôm cá bắt đầu giảm ăn, nổi đầu hoặc chết hàng loạt. DO thấp còn làm giảm hiệu quả phân hủy chất hữu cơ và thúc đẩy hình thành khí độc như NH₃, H₂S.
>> Xem thêm: Vai Trò Quan Trọng Của Oxy Hòa Tan Trong Nuôi Trồng Thủy Sản
pH phản ánh tính axit – kiềm của nước, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và độc tính của các khí hòa tan.
Đây là hai dạng khí độc thường phát sinh do phân hủy chất hữu cơ, thức ăn thừa và chất thải của động vật thủy sản.
Ngưỡng an toàn: NH₃ < 0,1 mg/L; NO₂⁻ < 0,5 mg/L
Độ mặn ảnh hưởng đến áp suất thẩm thấu và quá trình trao đổi ion của thủy sinh vật. Mỗi loài có ngưỡng mặn tối ưu riêng (ví dụ tôm thẻ chân trắng: 5–25‰; cá rô phi: 0–15‰)
Nước quá đục do tảo hoặc bùn mịn gây cản trở quang hợp, làm giảm DO và gia tăng chất hữu cơ đáy ao
Các thiết bị cảm biến thông minh giúp giám sát DO, pH, nhiệt độ, độ mặn, NH₃ theo thời gian thực. Dữ liệu được truyền về trung tâm điều khiển, giúp người nuôi:
Công nghệ sinh học đóng vai trò quan trọng trong xử lý nước và đáy ao bằng cách:
Hệ thống nuôi tuần hoàn khép kín (RAS) cho phép lọc và tái sử dụng nước thông qua các giai đoạn:
Lọc cơ học → Lọc sinh học → Khử khí độc → Bổ sung oxy → Tái sử dụng.
RAS giúp giảm 90 – 95% lượng nước thải, kiểm soát hoàn toàn các thông số môi trường, đồng thời hạn chế dịch bệnh, phù hợp cho các mô hình nuôi công nghệ cao.
Mặc dù các tiến bộ công nghệ mang lại nhiều lợi ích, nhưng quá trình kiểm soát chất lượng nước vẫn đối mặt với một số khó khăn:
Để khắc phục, cần kết hợp giữa khoa học, công nghệ và quản lý tổng hợp. Bao gồm đào tạo kỹ thuật viên, xây dựng quy trình chuẩn và tăng cường chia sẻ dữ liệu giữa các trại nuôi, viện nghiên cứu và cơ quan quản lý môi trường.
>> Xem thêm: Công Nghệ Nuôi Trồng Thủy Sản Thông Minh
Kiểm soát chất lượng nước là yếu tố then chốt trong mọi mô hình nuôi trồng thủy sản hiện đại. Việc quản lý hiệu quả các thông số môi trường không chỉ đảm bảo sức khỏe và năng suất vật nuôi, mà còn là cơ sở để xây dựng chuỗi sản xuất thủy sản bền vững, an toàn và thân thiện môi trường.
Ứng dụng công nghệ cảm biến, vi sinh học và hệ thống tuần hoàn nước đang mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành thủy sản Việt Nam. Nơi năng suất không còn phụ thuộc vào may rủi, mà được quyết định bởi khoa học, dữ liệu và quản trị thông minh.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, mô hình nông lâm kết hợp (Agroforestry) đang được xem là hướng đi chiến lược giúp cân bằng giữa phát triển kinh tế nông nghiệp và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Đây là phương thức canh tác tiên tiến, tận dụng […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng gay gắt, các quốc gia, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế đều đang hướng tới một mục tiêu chung: giảm phát thải khí nhà kính và tiến tới trung hòa carbon (net zero). Để đạt được điều đó, việc chuyển đổi sang nền […]
Trong chuỗi hoạt động hàng hải, cập cầu là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Một thao tác sai lệch nhỏ trong điều động tàu có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về kinh tế, ảnh hưởng đến an toàn hàng hải và uy […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nông nghiệp – lĩnh vực vốn được xem là “xương sống” của nền kinh tế lại đang trở thành nguồn phát thải CO₂ đáng kể trên toàn cầu. Bài viết dưới đây LASI sẽ phân tích về nguyên nhân phát thải CO₂ nông nghiệp, […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình hướng đến phát triển bền vững và giảm phát thải carbon, việc hiểu rõ các nguồn năng lượng điện – từ truyền thống đến tái tạo là yếu tố nền tảng để hoạch định chiến lược năng lượng quốc gia, đầu tư hạ tầng điện, cũng như […]
Ngành thủy sản hiện đang giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế nông nghiệp Việt Nam, đóng góp đáng kể vào GDP và xuất khẩu quốc gia. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh kéo theo nhiều vấn đề về môi trường, dịch bệnh và hiệu quả sản xuất. Trong bối cảnh đó, […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, quá trình tàu cập cầu được xem là một trong những thao tác kỹ thuật phức tạp và rủi ro nhất. Chỉ trong vài phút cuối cùng của hành trình, một sai lệch nhỏ về góc cập cầu, tốc độ hay khoảng cách cũng có thể dẫn đến […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, việc tàu cập cảng là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Chỉ cần một sai lệch nhỏ về khoảng cách tàu cập cảng, vận tốc hoặc góc tiếp cận có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nhu cầu sử dụng năng lượng tăng nhanh trong khi nguồn nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt) dần cạn kiệt, thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng sạch – hướng đi vừa đảm bảo phát […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và giá vật tư ngày càng tăng. Người nuôi trồng thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức: chất lượng nước kém, dịch bệnh bùng phát, năng suất không ổn định, và chi phí sản xuất cao. Để giải quyết bài toán […]
Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, điện mặt trời đã trở thành một trong những nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển hàng đầu. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của nguồn năng lượng sạch này, việc dự báo sản lượng […]
Trong thời đại chuyển đổi xanh và phát triển bền vững, dự án năng lượng đang trở thành từ khóa trọng tâm trong chiến lược phát triển của nhiều quốc gia và doanh nghiệp. Không chỉ đơn thuần là những công trình sản xuất điện, mỗi dự án năng lượng ngày nay còn thể hiện […]
