Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, mô hình nông lâm kết hợp (Agroforestry) đang được xem là hướng đi chiến lược giúp cân bằng giữa phát triển kinh tế nông nghiệp và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Đây là phương thức canh tác tiên tiến, tận dụng sự tương hỗ giữa cây trồng nông nghiệp, cây lâm nghiệp và vật nuôi nhằm tạo ra hệ sinh thái đa tầng, bền vững và có khả năng chống chịu cao.
Mô hình nông lâm kết hợp là hệ thống sử dụng đất trong đó cây thân gỗ (cây rừng, cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm) được trồng kết hợp với cây trồng nông nghiệp và/hoặc chăn nuôi trên cùng một đơn vị diện tích.
Theo định nghĩa của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), nông lâm kết hợp là “việc kết hợp có chủ đích giữa cây lâu năm với cây ngắn ngày hoặc vật nuôi. Mục đích tối ưu hóa lợi ích sinh thái, kinh tế và xã hội từ hệ thống sử dụng đất”. Điểm khác biệt của mô hình này so với nông nghiệp thuần túy là tính đa dạng sinh học cao, tận dụng tầng tán cây, giữ ẩm và cải tạo đất, cũng như tăng khả năng hấp thụ CO₂.
Một hệ thống nông lâm kết hợp thường bao gồm ba yếu tố chính:
Sự phối hợp hợp lý giữa ba thành phần này giúp tạo nên chuỗi sinh học khép kín. Trong đó chất thải của loài này trở thành nguồn dinh dưỡng cho loài khác, làm tăng hiệu quả sinh thái và giảm chi phí đầu vào.
>> Xem thêm: Các Hoạt Động Phát Thải Khí Nhà Kính
Mô hình nông lâm kết hợp tạo ra thu nhập đa tầng. Nhờ khai thác cây ngắn ngày (thu nhập nhanh) và cây lâu năm (thu nhập ổn định, giá trị cao). Đặc biệt, trong giai đoạn đầu khi cây rừng chưa khép tán, việc trồng xen cây nông nghiệp giúp nông hộ tận dụng đất và giảm áp lực tài chính.
Ngoài ra, mô hình còn giúp người dân đa dạng hóa nguồn thu, giảm rủi ro do biến động giá nông sản hoặc thiên tai. Góp phần xóa đói giảm nghèo bền vững.
Việc áp dụng mô hình nông lâm kết hợp tạo cơ hội việc làm tại chỗ, hạn chế di cư lao động. Đồng thời gắn kết cộng đồng trong hoạt động bảo vệ rừng và phát triển sinh kế. Bên cạnh đó, mô hình này còn thúc đẩy bình đẳng giới. Khi phụ nữ có thể tham gia tích cực vào các khâu trồng trọt, thu hái và chế biến.
Nông lâm kết hợp được xem là giải pháp thích ứng và giảm thiểu khí nhà kính hiệu quả trong lĩnh vực nông nghiệp. Các nghiên cứu cho thấy, một hecta đất áp dụng nông lâm kết hợp có thể hấp thụ từ 3 – 12 tấn CO₂ mỗi năm. Tùy cấu trúc loài và mật độ trồng.
Nhờ đa dạng cây trồng và tầng tán, hệ thống này có khả năng chống chịu tốt hơn với hạn hán, sâu bệnh và biến động thời tiết.
Cây thân gỗ giúp điều hòa vi khí hậu, giảm nhiệt độ đất, duy trì độ ẩm và giảm rủi ro mất mùa.
Trong bối cảnh Việt Nam hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050. Việc mở rộng mô hình nông lâm kết hợp là giải pháp quan trọng giúp tăng hấp thụ carbon tự nhiên (natural carbon sink) và giảm phát thải từ đất nông nghiệp. Đây là hai yếu tố được xem là trụ cột trong chiến lược giảm phát thải quốc gia.
Để phát huy hiệu quả, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:
>> Xem thêm: Các Nguồn Phát Thải Khí Nhà Kính
Mô hình nông lâm kết hợp giúp tăng năng suất sử dụng đất, đa dạng nguồn thu. Đồng thời đóng góp quan trọng trong giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong kỷ nguyên kinh tế xanh và trung hòa carbon, mô hình nông lâm kết hợp không còn là giải pháp địa phương, mà là hướng đi chiến lược cho nền nông nghiệp bền vững, gắn kết con người với thiên nhiên. Từ đó mở ra cơ hội phát triển dài hạn cho các thế hệ tương lai.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Trong các dự án điện gió, đo đạc và phân tích đặc tính gió là bước nền tảng quyết định hiệu quả đầu tư, thiết kế tuabin, và ước tính sản lượng điện. Việc nắm rõ vận tốc, hướng, độ rối và biến thiên của gió theo độ cao giúp các nhà phát triển dự […]
Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với khủng hoảng năng lượng và biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, công nghệ tái tạo năng lượng đã trở thành chìa khóa cho sự phát triển bền vững. Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu hay mô hình thử nghiệm, các ứng dụng thực […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng gay gắt, các quốc gia, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế đều đang hướng tới một mục tiêu chung: giảm phát thải khí nhà kính và tiến tới trung hòa carbon (net zero). Để đạt được điều đó, việc chuyển đổi sang nền […]
Trong chuỗi hoạt động hàng hải, cập cầu là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Một thao tác sai lệch nhỏ trong điều động tàu có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về kinh tế, ảnh hưởng đến an toàn hàng hải và uy […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nông nghiệp – lĩnh vực vốn được xem là “xương sống” của nền kinh tế lại đang trở thành nguồn phát thải CO₂ đáng kể trên toàn cầu. Bài viết dưới đây LASI sẽ phân tích về nguyên nhân phát thải CO₂ nông nghiệp, […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình hướng đến phát triển bền vững và giảm phát thải carbon, việc hiểu rõ các nguồn năng lượng điện – từ truyền thống đến tái tạo là yếu tố nền tảng để hoạch định chiến lược năng lượng quốc gia, đầu tư hạ tầng điện, cũng như […]
Ngành thủy sản hiện đang giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế nông nghiệp Việt Nam, đóng góp đáng kể vào GDP và xuất khẩu quốc gia. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh kéo theo nhiều vấn đề về môi trường, dịch bệnh và hiệu quả sản xuất. Trong bối cảnh đó, […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, quá trình tàu cập cầu được xem là một trong những thao tác kỹ thuật phức tạp và rủi ro nhất. Chỉ trong vài phút cuối cùng của hành trình, một sai lệch nhỏ về góc cập cầu, tốc độ hay khoảng cách cũng có thể dẫn đến […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, việc tàu cập cảng là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Chỉ cần một sai lệch nhỏ về khoảng cách tàu cập cảng, vận tốc hoặc góc tiếp cận có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nhu cầu sử dụng năng lượng tăng nhanh trong khi nguồn nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt) dần cạn kiệt, thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng sạch – hướng đi vừa đảm bảo phát […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và giá vật tư ngày càng tăng. Người nuôi trồng thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức: chất lượng nước kém, dịch bệnh bùng phát, năng suất không ổn định, và chi phí sản xuất cao. Để giải quyết bài toán […]
Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, điện mặt trời đã trở thành một trong những nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển hàng đầu. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của nguồn năng lượng sạch này, việc dự báo sản lượng […]
