Năng lượng mặt trời thường được ca ngợi là giải pháp xanh, sạch và bền vững. Điều này góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu và thay thế dần nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phía sau lợi ích ấy vẫn tồn tại nhiều hạn chế nhất định. Các chuyên gia cho rằng, việc chỉ nhìn nhận mặt tích cực mà bỏ qua những bất cập có thể dẫn đến những sai lầm khi đầu tư. Hãy cùng Lasi phân tích chi tiết về mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời trong bài viết dưới đây.
Một trong những mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời mà người dùng dễ nhận thấy nhất chính là chi phí đầu tư ban đầu. Để lắp đặt hệ thống điện mặt trời, bạn phải bỏ ra một khoản tiền khá lớn. Bao gồm tấm pin, biến tần, dây dẫn, hệ thống lưu trữ và chi phí thi công. Mức chi phí này thường dao động từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng. Điều này vượt ngoài khả năng tài chính của nhiều hộ gia đình.
Không phải ai cũng có sẵn ngân sách lớn để đầu tư. Đặc biệt tại các khu vực nông thôn hoặc những hộ gia đình thu nhập trung bình, chi phí trả trước là rào cản lớn. Dù về lâu dài, điện mặt trời có thể tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, việc phải bỏ ra khoản vốn lớn ngay từ đầu khiến nhiều người chùn bước.
Ngoài chi phí ban đầu, thời gian khấu hao để thu hồi vốn cũng là vấn đề. Thông thường, một hệ thống điện mặt trời cần từ 6 – 10 năm để hoàn vốn. Điều này tùy thuộc vào công suất và lượng điện tiêu thụ. Trong khi đó, các thiết bị như pin lưu trữ và biến tần thường có tuổi thọ giới hạn, buộc người dùng phải thay thế sau một thời gian, làm tăng chi phí duy trì.
Dù vậy, một số chuyên gia nhận định chi phí lắp đặt sẽ giảm dần khi công nghệ ngày càng phát triển và sản xuất quy mô lớn hơn. Nhiều quốc gia cũng có chính sách hỗ trợ, trợ giá cho người dân. Tuy nhiên, tại Việt Nam, chính sách này còn hạn chế, khiến việc tiếp cận điện mặt trời vẫn là thách thức.
>> Xem thêm: Quy Hoạch Điện VIII: Khuyến Khích Phát Triển Năng Lượng Tái Tạo
Một nhược điểm khác, và cũng là mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời được nhắc đến nhiều, đó là tính gián đoạn trong quá trình sản xuất điện. Điện mặt trời chỉ có thể tạo ra khi có ánh sáng trực tiếp từ mặt trời. Điều này dẫn đến sự thiếu ổn định và phụ thuộc nhiều vào thời tiết.
Ban đêm, tấm pin mặt trời hoàn toàn không tạo ra điện. Nếu không có hệ thống lưu trữ đủ lớn, người dùng vẫn phải phụ thuộc vào lưới điện quốc gia. Điều này làm giảm tính độc lập năng lượng, vốn là mục tiêu quan trọng của việc phát triển điện mặt trời.
Những ngày nhiều mây, mưa hoặc mùa đông có cường độ ánh sáng yếu sẽ khiến hiệu suất giảm mạnh. Ở các khu vực khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, mùa mưa kéo dài cũng ảnh hưởng lớn đến lượng điện sản xuất. Điều này làm cho nguồn năng lượng này kém ổn định so với các loại năng lượng khác như thủy điện hay điện gió.
Các công nghệ lưu trữ năng lượng như pin lithium-ion được kỳ vọng khắc phục vấn đề này. Tuy nhiên, giá thành pin lưu trữ vẫn rất cao và không phải hộ gia đình nào cũng có khả năng đầu tư. Bên cạnh đó, pin lưu trữ còn có tuổi thọ hạn chế, dễ phát sinh chi phí thay thế.
Ngoài chi phí và tính gián đoạn, một mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời nữa là diện tích lắp đặt. Để tạo ra nguồn điện đủ dùng cho một hộ gia đình, cần một không gian mái nhà đủ rộng hoặc khu đất trống được chiếu sáng trực tiếp.
Ở các thành phố lớn, nhà cửa san sát, mái nhà thường nhỏ hẹp. Do đó, khó đáp ứng điều kiện lắp đặt. Người dân đô thị thường không có diện tích đủ lớn để triển khai hệ thống pin mặt trời hiệu quả. Điều này khiến điện mặt trời khó phổ biến ở khu vực thành thị đông đúc.
Khác với các thiết bị công nghệ có thể thu nhỏ kích thước hoặc sắp xếp gọn gàng, pin mặt trời buộc phải được lắp đặt theo cách phẳng và tiếp xúc trực tiếp ánh sáng. Việc xếp chồng sẽ làm giảm hiệu suất, do đó không gian lắp đặt cần rộng và thông thoáng.
Mặc dù hạn chế ở đô thị, điện mặt trời lại phù hợp với vùng ngoại thành, nông thôn. Đây là nơi có diện tích đất rộng và ít bị che chắn. Tuy nhiên, chính ở những khu vực này, vấn đề chi phí đầu tư lại là trở ngại lớn.
Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng quá trình sản xuất và vận hành điện mặt trời vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro môi trường. Đây chính là một trong những mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời ít người biết đến.
Để sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời, các nhà máy cần sử dụng nhiều loại hóa chất và nguyên liệu. Từ đó tạo ra khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng lượng khí CO2 phát sinh trong quá trình sản xuất không hề nhỏ. Đặc biệt khi tính trên quy mô toàn cầu.
Pin lưu trữ năng lượng thường chứa các chất hóa học như lithium, chì hoặc axit, có thể gây hại nếu rò rỉ ra môi trường. Việc xử lý pin thải bỏ sau khi hết tuổi thọ cũng là bài toán khó. Nếu không xử lý đúng quy chuẩn, môi trường sẽ bị tác động tiêu cực.
Một số hệ thống điện mặt trời quy mô lớn sử dụng gương hội tụ ánh sáng. Điều này có thể làm ảnh hưởng đến quần thể chim và động vật xung quanh. Ngoài ra, việc chiếm dụng diện tích đất rộng cũng gây ra sự thay đổi môi trường sống tự nhiên của nhiều loài sinh vật.
Một mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời khác không thể bỏ qua chính là khó khăn trong việc vận chuyển và lắp đặt.
Các tấm pin mặt trời có kích thước lớn, trọng lượng nặng, dễ gây khó khăn khi di chuyển và lắp đặt. Điều này kéo theo chi phí thuê nhân công, phương tiện vận tải cao. Đặc biệt, ở những công trình cao tầng hoặc vùng địa hình khó khăn, việc lắp đặt càng phức tạp.
Không phải mái nhà nào cũng đủ tiêu chuẩn để lắp đặt pin mặt trời. Với những ngôi nhà cũ, mái yếu hoặc xuống cấp, việc gắn thêm pin có thể gây nguy hiểm hoặc tốn thêm chi phí gia cố. Điều này khiến người dùng phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đầu tư.
Một khi đã lắp đặt, việc tháo dỡ và di chuyển hệ thống sang vị trí khác không hề đơn giản. Sự cồng kềnh của tấm pin và hệ thống dây dẫn khiến việc thay đổi địa điểm mất nhiều công sức và chi phí. Đôi khi, chúng còn gây hỏng hóc thiết bị.
>> Xem thêm: Năng Lượng Tái Tạo: Chìa Khóa Cho Tương Lai Bền Vững
Năng lượng mặt trời là giải pháp đầy tiềm năng, nhưng bên cạnh lợi ích rõ ràng, vẫn tồn tại nhiều hạn chế cần xem xét. Mặt tiêu cực của năng lượng mặt trời bao gồm chi phí đầu tư lớn, tính gián đoạn, yêu cầu diện tích rộng, tác động môi trường và khó khăn trong lắp đặt. Việc nắm rõ những vấn đề này sẽ giúp người dùng và doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện hơn, từ đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp. Chỉ khi hiểu đầy đủ cả mặt tích cực lẫn tiêu cực, chúng ta mới có thể khai thác hiệu quả nguồn năng lượng này và hướng đến một tương lai bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Trụ sở: LASI Building, 345 Kim Mã, Giảng Võ, Hà Nội
VP Hà Nội: 62 Nguyễn Khang, Yên Hòa, Hà Nội
VP Cần Thơ: số 01, đường B16, Khu dân cư 91B, phường Tân An, thành phố Cần Thơ
Hotline: 0988 279 911 – (84-24) 3771 2880
Email: Info@lasi.com.vn
Bài viết liên quan
Tại kỳ họp lần thứ 81 (tháng 3/2024), Ủy ban MEPC của IMO đã ban hành Nghị quyết MEPC.387(81) và Thông tư BWM.2/Circ.82, đưa ra những hướng dẫn quan trọng liên quan đến việc quản lý nước dằn trong điều kiện chất lượng nước khó khăn và việc lưu trữ tạm thời nước thải đã […]
Trong bối cảnh đại dương đang đối mặt với hàng loạt thách thức như đánh bắt quá mức, ô nhiễm, biến đổi khí hậu và suy thoái hệ sinh thái biển, nhu cầu bảo tồn và quản lý bền vững nguồn tài nguyên biển trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Một trong những […]
Trong bối cảnh nhu cầu thực phẩm thủy sản ngày càng tăng cao, nuôi trồng thủy sản (Aquaculture) đã trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Không chỉ góp phần đảm bảo an ninh lương thực, tạo công ăn việc làm cho hàng […]
Ngành thủy sản Việt Nam từ lâu đã giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc gia, không chỉ tạo sinh kế cho hàng triệu ngư dân mà còn đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, từ năm 2017, khi Ủy ban Châu Âu (EC) rút “thẻ vàng” đối với […]
Biến đổi khí hậu đang trở thành thách thức toàn cầu với những hệ lụy nặng nề về môi trường, kinh tế và xã hội. Trong bối cảnh đó, việc giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (GHG) không chỉ là cam kết quốc tế mà còn là nhu cầu cấp thiết của từng quốc […]
Biến đổi khí hậu đang trở thành thách thức toàn cầu, trong đó nông nghiệp là một trong những ngành phát thải khí nhà kính đáng kể. Đặc biệt, đất canh tác không chỉ là nơi lưu giữ carbon mà còn là nguồn phát thải các khí như CO₂, CH₄ và N₂O. Việc đo lường […]
Ngành thủy sản Việt Nam – một trong những trụ cột xuất khẩu quan trọng của nền kinh tế, đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ trước những yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế. Từ việc đảm bảo an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường đến thực hành nuôi […]
Trước tình trạng biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và nhu cầu năng lượng ngày càng tăng, phát triển các nguồn năng lượng sạch trở thành xu hướng tất yếu của thế giới. Không chỉ giúp giảm phát thải khí nhà kính, những nguồn năng lượng này còn tạo ra sự bền vững […]
Mùa mưa là giai đoạn nhạy cảm nhất trong quá trình nuôi tôm. Nhiệt độ giảm, độ mặn và pH thay đổi đột ngột, cộng với dòng chảy từ nước mưa mang theo mầm bệnh từ môi trường bên ngoài dễ khiến tôm bị stress và suy giảm sức đề kháng. Đây chính là thời […]
Khai thác IUU đang trở thành thách thức lớn đối với ngành thủy sản toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Hoạt động IUU không chỉ gây cạn kiệt nguồn lợi hải sản, làm mất cân bằng hệ sinh thái biển mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và cơ hội xuất khẩu […]
Trong bối cảnh nhu cầu về năng lượng xanh ngày càng gia tăng, các dự án triển khai pin mặt trời trên mặt nước đang nổi lên như một giải pháp đầy tiềm năng. Tại Việt Nam, nhờ lợi thế hệ thống sông ngòi, hồ chứa phong phú, nhiều dự án quy mô lớn đã […]
Trong hoạt động khai thác cảng biển, an toàn và hiệu quả luôn là hai yếu tố then chốt. Một trong những thông số kỹ thuật có ảnh hưởng trực tiếp đến cả hai yếu tố này chính là vận tốc cập tàu khi tiếp cận cầu cảng. Vận tốc cập tàu không chỉ quyết […]
