Trước bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, Việt Nam đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ trên bản đồ năng lượng toàn cầu. Tại Hội nghị COP26, Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) vào năm 2050. Đây là mục tiêu tham vọng, đòi hỏi chuyển dịch sâu từ năng lượng hóa thạch sang các loại năng lượng tái tạo. Net Zero không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy tăng trưởng xanh và thu hút đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển đa dạng các loại năng lượng tái tạo, bao gồm:
Năng lượng mặt trời (điện mặt trời áp mái, điện mặt đất, điện mặt trời phao nổi)
Năng lượng gió (trên bờ và ngoài khơi)
Thủy điện nhỏ
Năng lượng sinh khối (từ phụ phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp)
Điện từ chất thải rắn
Năng lượng địa nhiệt và thủy triều (ở quy mô nghiên cứu)
Với nguồn tài nguyên phong phú và điều kiện địa lý thuận lợi, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng khai thác năng lượng tái tạo lớn nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng đó, các chính sách hỗ trợ kịp thời và hiệu quả đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Điện mặt trời là lĩnh vực bùng nổ mạnh mẽ nhất trong giai đoạn 2017 – 2020, khi Chính phủ ban hành cơ chế giá FiT (giá mua điện cố định) hấp dẫn. Cụ thể, giá mua điện mặt trời mặt đất lên tới 9,35 cent/kWh và điện áp mái là 8,38 cent/kWh. Chính sách này đã tạo ra làn sóng đầu tư mạnh, đưa tổng công suất điện mặt trời từ vài trăm MW lên hơn 16.500 MW chỉ sau ba năm.
Tuy nhiên, sau khi cơ chế FiT kết thúc vào cuối năm 2020, Việt Nam hiện đang nghiên cứu chuyển sang cơ chế đấu thầu cạnh tranh. Điều này nhằm đảm bảo minh bạch, hiệu quả và bền vững hơn về mặt tài chính. Ngoài ra, mô hình điện mặt trời tự phát – tự tiêu kết hợp hòa lưới cũng được khuyến khích tại các khu công nghiệp và tòa nhà thương mại.
Đặc biệt, Quy hoạch điện VIII định hướng phát triển điện mặt trời theo hướng cân bằng vùng miền. Nội dung đang hướng đến ưu tiên miền Bắc để tránh quá tải lưới như giai đoạn trước.
>> Xem thêm: Trang Trại Điện Mặt Trời – Xu Hướng Tất Yếu Cho Tương Lai Xanh Bền Vững
Với đường bờ biển dài hơn 3.200 km và tốc độ gió trung bình cao, Việt Nam có tiềm năng phát triển điện gió lên tới hàng trăm GW. Giai đoạn 2020 – 2021, chính sách giá FIT cho điện gió (8,5 cent/kWh trên bờ, 9,8 cent/kWh ngoài khơi) đã kích hoạt hàng loạt dự án lớn.
Tuy nhiên, đến nay, chính sách này đã hết hiệu lực. Nhà nước đang chuyển sang cơ chế đấu thầu theo giá trần (ceiling price). Song song đó, Việt Nam cũng đang xây dựng khung pháp lý đầu tiên cho điện gió ngoài khơi với sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế. Trong đó có các quốc gia như Anh, Đan Mạch và EU.
Trong Quy hoạch điện VIII, mục tiêu đến 2030 là đạt 27 GW điện gió (trong đó khoảng 6 GW điện gió ngoài khơi). Từ đó, mục tiêu này cũng hướng đến xây dựng chuỗi cung ứng nội địa và thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp phụ trợ.
Thủy điện nhỏ dưới 30 MW hỗ trợ lưới điện ở vùng sâu vùng xa. Chính phủ ưu tiên cấp phép thủy điện nhỏ tại vùng địa hình phù hợp. Tuy nhiên, dự án thủy điện nhỏ từng gây sạt lở, mất rừng và ảnh hưởng hệ sinh thái. Vì vậy, chính sách mới yêu cầu đánh giá tác động môi trường nghiêm ngặt hơn. Đồng thời, phát triển thủy điện được lồng ghép trong chiến lược bảo vệ rừng đầu nguồn.
>> Xem thêm: Khám Phá Xu Hướng Nuôi Trồng Thủy Sản Bền Vững Tại Việt Nam 2025
Việt Nam là quốc gia nông nghiệp với hàng chục triệu tấn phụ phẩm mỗi năm. Tuy nhiên, lượng năng lượng sinh khối được chuyển hóa thành điện vẫn còn rất hạn chế.
Nhằm khai thác tiềm năng, Chính phủ ban hành cơ chế hỗ trợ giá điện sinh khối. Mức giá hỗ trợ từ 7,03 đến 7,34 cent/kWh, tùy loại hình đồng phát nhiệt – điện hoặc điện đơn thuần. Điện từ đốt rác thải rắn cũng được hỗ trợ qua chính sách đặc thù tại TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương. Trong tương lai, Nhà nước hướng tới hỗ trợ phát điện sinh khối phân tán ở nhà máy chế biến nông sản, khu chăn nuôi và cụm công nghiệp nông thôn.
Mặc dù chưa phát triển mạnh, Việt Nam đang từng bước khai thác tiềm năng địa nhiệt tại Tây Nguyên. Ngoài ra, thủy triều ở vùng duyên hải và năng lượng mới như hydro xanh cũng đang được nghiên cứu. Đây là xu hướng dài hạn phù hợp với mục tiêu phát thải ròng bằng 0.
Chính phủ đã giao Bộ Công Thương phối hợp cùng các viện nghiên cứu và tổ chức quốc tế khảo sát, xây dựng khung pháp lý cho thí điểm khai thác các nguồn năng lượng tái tạo mới. Việc này hướng tới mở rộng danh mục lựa chọn đầu tư trong tương lai.
Phát triển năng lượng tái tạo cần đi đôi với đầu tư vào hệ thống truyền tải điện thông minh và linh hoạt. Hiện nay, một số khu vực như Ninh Thuận và Bình Thuận đang đối mặt tình trạng quá tải lưới. Đây là nơi tập trung nhiều dự án điện gió và điện mặt trời. Do quá tải, nhiều dự án buộc phải giảm phát công suất, gây lãng phí nguồn lực.
Do đó, chính sách mới yêu cầu:
Giao EVN đầu tư đồng bộ hệ thống truyền tải
Khuyến khích tư nhân đầu tư lưới điện truyền tải theo cơ chế PPP
Phát triển thị trường điện cạnh tranh, tiến tới mô hình mua bán điện trực tiếp (DPPA) giữa nhà máy điện tái tạo và khách hàng lớn
Ngoài ra, Việt Nam đang xây dựng hệ thống tín chỉ carbon và thị trường carbon nội địa. Mục tiêu là khuyến khích sử dụng năng lượng sạch trong sản xuất. Các ngành tiêu thụ năng lượng lớn như thép, xi măng và dệt may sẽ được ưu tiên thúc đẩy chuyển đổi xanh.
Phát triển các loại năng lượng tái tạo tại Việt Nam không chỉ là xu thế mà còn là chiến lược quốc gia. Mục tiêu là xây dựng nền kinh tế xanh, độc lập năng lượng và bền vững môi trường. Nhờ chính sách ngày càng hoàn thiện, doanh nghiệp và nhà đầu tư có nhiều cơ hội mở rộng. Đây là thời điểm vàng để đồng hành cùng Việt Nam trong chuyển đổi xanh toàn cầu.
Bạn đang tìm kiếm giải pháp năng lượng tái tạo hiệu quả, phù hợp với chiến lược giảm phát thải của doanh nghiệp? Hãy để LASI đồng hành cùng bạn trong hành trình chuyển đổi xanh bền vững. Từ tư vấn kỹ thuật, lắp đặt hệ thống điện mặt trời, điện gió, đến tối ưu hóa lượng phát thải carbon, chúng tôi luôn sẵn sàng cùng bạn phát triển.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT LASI
Trụ sở: LASI Building, 345 Kim Mã, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Văn phòng: 62 Nguyễn Khang, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 0979 195 515 – (84-24) 3771 2880
Email: Info@lasi.com.vn
Bài viết liên quan
Ngành thủy sản hiện đang giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế nông nghiệp Việt Nam, đóng góp đáng kể vào GDP và xuất khẩu quốc gia. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh kéo theo nhiều vấn đề về môi trường, dịch bệnh và hiệu quả sản xuất. Trong bối cảnh đó, […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, quá trình tàu cập cầu được xem là một trong những thao tác kỹ thuật phức tạp và rủi ro nhất. Chỉ trong vài phút cuối cùng của hành trình, một sai lệch nhỏ về góc cập cầu, tốc độ hay khoảng cách cũng có thể dẫn đến […]
Trong lĩnh vực giao thông hàng hải, việc tàu cập cảng là một trong những giai đoạn quan trọng và tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Chỉ cần một sai lệch nhỏ về khoảng cách tàu cập cảng, vận tốc hoặc góc tiếp cận có thể dẫn đến va chạm, gây thiệt hại lớn về […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nhu cầu sử dụng năng lượng tăng nhanh trong khi nguồn nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt) dần cạn kiệt, thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng sạch – hướng đi vừa đảm bảo phát […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và giá vật tư ngày càng tăng. Người nuôi trồng thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức: chất lượng nước kém, dịch bệnh bùng phát, năng suất không ổn định, và chi phí sản xuất cao. Để giải quyết bài toán […]
Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, điện mặt trời đã trở thành một trong những nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển hàng đầu. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của nguồn năng lượng sạch này, việc dự báo sản lượng […]
Trong thời đại chuyển đổi xanh và phát triển bền vững, dự án năng lượng đang trở thành từ khóa trọng tâm trong chiến lược phát triển của nhiều quốc gia và doanh nghiệp. Không chỉ đơn thuần là những công trình sản xuất điện, mỗi dự án năng lượng ngày nay còn thể hiện […]
Trong bối cảnh nguồn tài nguyên biển đang chịu áp lực nghiêm trọng từ khai thác quá mức và biến đổi khí hậu, chứng chỉ MSC (Marine Stewardship Council) trở thành một trong những tiêu chuẩn quốc tế quan trọng nhất nhằm thúc đẩy nghề khai thác thủy sản bền vững. Đây không chỉ là […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và nhu cầu năng lượng toàn cầu không ngừng mở rộng, năng lượng gió đang nổi lên như một trong những trụ cột quan trọng của quá trình chuyển đổi năng lượng sạch. Trong đó, điện gió trên bờ (onshore wind power) được xem […]
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và lưu lượng vận tải biển ngày càng gia tăng, nước dằn tàu (ballast water) đóng vai trò không thể thiếu trong việc đảm bảo ổn định, cân bằng và an toàn cho tàu biển trong suốt hành trình. Tuy nhiên, chính nguồn nước tưởng chừng “vô hại” này […]
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhu cầu về thực phẩm an toàn, truy xuất nguồn gốc ngày càng cao, ngành nuôi trồng thủy sản đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi theo hướng bền vững, có trách nhiệm và thân thiện với môi trường. Để đáp ứng những tiêu chuẩn […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, kiểm soát chất lượng nước trong nuôi trồng thủy sản trở thành một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mô hình nuôi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng LASI tìm hiểu […]
