Home Tin tức Cần Làm Gì Để Quản Lý Ao Nuôi Tôm Mùa Mưa

Cần Làm Gì Để Quản Lý Ao Nuôi Tôm Mùa Mưa

Mùa mưa là giai đoạn nhạy cảm nhất trong năm đối với người nuôi tôm. Nhiều vụ nuôi thất bại chỉ vì người nuôi không kịp thời ứng phó với biến động môi trường sau mưa lớn. Bài viết dưới đây LASI sẽ giúp người nuôi hiểu rõ các yếu tố cần theo dõi và những biện pháp kỹ thuật cần thực hiện để quản lý ao nuôi tôm mùa mưa. Duy trì năng suất ổn định và hướng đến mô hình nuôi trồng thủy sản bền vững trong mùa mưa.

Cần Làm Gì Để Quản Lý Ao Nuôi Tôm Mùa Mưa

 

Thách thức trong quản lý ao nuôi tôm mùa mưa

Mùa mưa mang lại nguồn nước dồi dào, giúp hạ nhiệt độ và giảm độ mặn trong hệ thống ao nuôi. Tuy nhiên, đối với người nuôi tôm, đây cũng là thời điểm nhạy cảm và tiềm ẩn nhiều rủi ro:

  • Biến động môi trường đột ngột: Sự thay đổi nhanh về nhiệt độ, pH, độ mặn, kiềm và oxy hòa tan khiến tôm dễ bị sốc, giảm sức đề kháng.
  • Tăng nguy cơ bùng phát mầm bệnh: Mưa lớn kéo theo chất hữu cơ, bùn đất và mầm bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào ao.
  • Giảm hiệu quả vi sinh: Các vi sinh vật có lợi bị rửa trôi hoặc chết do nhiệt độ thấp, dẫn đến mất cân bằng hệ sinh thái nước.
  • Tích tụ khí độc: NH₃ (amoniac), H₂S (hydro sunfua) dễ tăng cao khi chất thải tích tụ trong điều kiện yếm khí, đặc biệt sau các trận mưa dông.

Do đó, quản lý ao nuôi tôm mùa mưa là kỹ thuật phòng bệnh. Đồng thời là quy trình tổng hợp để duy trì môi trường ổn định, giúp tôm tăng trưởng đều và đạt năng suất cao.

>> Xem thêm: Những Lợi Ích Của Phương Pháp Nuôi Trồng Thủy Sản Hữu Cơ

Ổn định chất lượng nước

Trong mùa mưa, mục tiêu quan trọng nhất là kiểm soát và duy trì sự ổn định của các chỉ tiêu nước.

Kiểm soát pH và kiềm

Nước mưa thường có pH thấp (5.0-6.0), dễ làm giảm pH ao nuôi. Khi pH thay đổi nhanh, tôm bị stress, lột xác không hoàn toàn, dễ nhiễm bệnh.

Biện pháp kỹ thuật:

  • Bổ sung vôi CaCO₃ hoặc Dolomite định kỳ 2-3 ngày/lần để ổn định pH trong khoảng 7.5-8.2.
  • Tăng kiềm bằng NaHCO₃ (bicarbonat) để duy trì độ kiềm từ 100-150 mg/L, giúp hệ đệm hoạt động ổn định.
  • Không thay nước ngay sau mưa, mà nên đợi nước ao cân bằng tự nhiên (2-3 giờ) trước khi xử lý.

Duy trì độ mặn và nhiệt độ

Mưa lớn kéo dài làm giảm độ mặn và nhiệt độ nước, gây sốc thẩm thấu.

  • Khi mưa lớn, bổ sung muối khoáng hoặc nước có độ mặn cao từ ao chứa để điều chỉnh lại mức mặn 10-25‰ (tùy loài tôm nuôi).
  • Sử dụng máy sục khí và quạt nước để trộn đều lớp nước mặt và đáy, tránh phân tầng nhiệt độ.

Kiểm soát oxy hòa tan (DO)

Sau mưa, lượng oxy hòa tan thường giảm mạnh, trong khi khí độc tăng cao.

  • Duy trì DO ≥ 5 mg/L bằng hệ thống quạt nước, sục khí đáy hoặc thiết bị đo DO tự động.
  • Tăng cường men vi sinh xử lý đáy ao, giúp phân hủy nhanh chất hữu cơ.

Quản lý đáy ao và chất thải

Đáy ao là nơi tích tụ phần lớn chất thải từ phân tôm, thức ăn dư thừa và xác tảo. Trong điều kiện ẩm ướt kéo dài, lượng chất hữu cơ này phân hủy tạo ra NH₃, H₂S, CH₄ – các khí độc gây hại nghiêm trọng cho tôm.

Các bước quản lý hiệu quả:

  • Hút bùn định kỳ: Sau mỗi đợt mưa lớn, tiến hành hút bùn và xả nước tầng đáy ra ao lắng để loại bỏ khí độc.
  • Sử dụng chế phẩm sinh học: Bổ sung vi sinh xử lý đáy chứa Bacillus subtilis, Bacillus licheniformis hoặc Nitrosomonas để phân hủy hữu cơ.
  • Rải khoáng chất và Zeolite: Hấp phụ khí độc, ổn định chất lượng nền đáy ao.
  • Theo dõi chỉ tiêu NH₃/NH₄⁺ và H₂S: Đo định kỳ 2-3 ngày/lần, đảm bảo NH₃ < 0,1 mg/L.

Cần Làm Gì Để Quản Lý Ao Nuôi Tôm Mùa Mưa

Quản lý thức ăn và vi sinh

Trong mùa mưa, quá trình trao đổi chất của tôm giảm, dẫn đến nhu cầu dinh dưỡng thấp hơn. Việc cho ăn quá mức dễ làm ô nhiễm nước và tăng rủi ro bệnh.

Nguyên tắc cho ăn hợp lý

  • Giảm 10-20% lượng thức ăn khi nhiệt độ nước < 26°C hoặc sau mưa lớn.
  • Chia nhỏ bữa ăn (4-5 lần/ngày), tránh cho ăn dồn.
  • Bổ sung men tiêu hóa và vitamin C, E để tăng sức đề kháng cho tôm.

Duy trì hệ vi sinh ao nuôi

  • Định kỳ 5-7 ngày bổ sung men vi sinh xử lý nước (Lactobacillus, Nitrobacter…).
  • Theo dõi mật độ tảo – giữ màu nước ổn định xanh rêu hoặc nâu nhạt.
  • Khi tảo phát triển quá mạnh sau mưa nắng xen kẽ, cần cắt tảo bằng chế phẩm sinh học thay vì hóa chất để không làm sốc tôm.

Quản lý nước mưa và hệ thống thoát nước

Một trong những vấn đề lớn nhất trong quản lý ao nuôi tôm mùa mưa là kiểm soát dòng chảy và nước tràn. Nước mưa mang theo đất, phân, và mầm bệnh từ bên ngoài vào ao nếu không có hệ thống thoát tốt.

Giải pháp hạ tầng:

  • Nâng bờ ao cao hơn mực nước tối đa 50-70 cm, hạn chế nước tràn.
  • Thiết kế ao lắng và mương thoát riêng biệt với lưới lọc đầu vào.
  • Sử dụng tấm bạt che cục bộ cho khu vực cho ăn, giúp giảm tác động trực tiếp của mưa.
  • Kiểm tra cống xả và hệ thống tiêu thoát thường xuyên, tránh nghẽn dòng.

Cần Làm Gì Để Quản Lý Ao Nuôi Tôm Mùa Mưa

Ứng dụng công nghệ giám sát thông minh trong quản lý mùa mưa

Sự phát triển của công nghệ quan trắc môi trường tự động giúp người nuôi chủ động kiểm soát và ra quyết định nhanh chóng.

Các công nghệ đang được áp dụng hiệu quả:

  • Cảm biến đo DO, pH, độ mặn, nhiệt độ và NH₃ theo thời gian thực.
  • Thiết bị quan trắc tự động giúp ghi nhận và cảnh báo khi chỉ tiêu vượt ngưỡng.
  • Kết nối dữ liệu qua Internet (IoT): Người nuôi có thể theo dõi tình trạng ao qua điện thoại, giúp quản lý từ xa trong mùa mưa gió.

Công nghệ không chỉ giúp phát hiện sớm rủi ro môi trường, mà còn tối ưu hóa quy trình cho ăn, sục khí và xử lý nước. Từ đó giúp giảm chi phí vận hành, tăng hiệu quả sản xuất.

>> Xem thêm: Hệ Thống Giám Sát Nuôi Trồng Thủy Sản

Kết luận

Quản lý ao nuôi tôm mùa mưa là một quá trình tổng hợp. Nó đòi hỏi sự kết hợp giữa kỹ thuật, kinh nghiệm và công nghệ hiện đại. Việc duy trì sự ổn định môi trường, kiểm soát nước mưa, và ứng dụng các thiết bị quan trắc thông minh giúp hạn chế thiệt hại. Đồng thời nâng cao năng suất và lợi nhuận dài hạn cho người nuôi.

Với xu hướng phát triển nuôi tôm các-bon thấp và bền vững, việc áp dụng các giải pháp quản lý khoa học trong mùa mưa là bước đi tất yếu để đảm bảo an toàn sinh học, tối ưu chi phí, và bảo vệ hệ sinh thái vùng nuôi. Liên hệ LASI để được tư vấn và hỗ trợ !

CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI

  • Trụ sở: LASI Building, 345 Kim Mã, Giảng Võ, Hà Nội
  • VP Hà Nội: 62 Nguyễn Khang, Yên Hòa, Hà Nội
  • VP Cần Thơ: 01 Đường B16, KDC 91B, Tân An, Cần Thơ
  • Hotline: 0988 279 911 – (84-24) 3771 2880
  • Email: Info@lasi.com.vn

Bài viết liên quan