Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng, vấn đề phát thải khí nhà kính trở thành mối quan tâm hàng đầu của toàn cầu. Khí nhà kính như CO₂, CH₄, N₂O… vốn có tác dụng giữ nhiệt cho Trái đất. Tuy nhiên khi nồng độ tăng quá cao sẽ gây ra hiệu ứng nhà kính, làm nhiệt độ toàn cầu nóng lên. Kéo theo hàng loạt hệ lụy về thời tiết cực đoan, nước biển dâng và suy thoái hệ sinh thái. Việc nhận diện rõ các hoạt động phát thải khí nhà kính là cơ sở quan trọng để đề xuất các giải pháp giảm thiểu, hướng đến phát triển bền vững.
Chăn nuôi là một trong những lĩnh vực phát thải khí nhà kính đáng chú ý. Nguồn phát thải chủ yếu đến từ khí metan (CH₄) sinh ra trong quá trình tiêu hóa của các loài động vật nhai lại như bò, trâu. Khí nitơ oxit (N₂O) phát sinh từ việc xử lý và phân hủy phân chuồng. Đây đều là những loại khí có khả năng gây hiệu ứng nhà kính mạnh gấp nhiều lần so với CO₂, góp phần đáng kể vào tình trạng nóng lên toàn cầu.
Tại Việt Nam, phát thải từ chăn nuôi chiếm khoảng 19% tổng lượng phát thải của toàn ngành nông nghiệp. Điều đó cho thấy mức độ ảnh hưởng không nhỏ của lĩnh vực này đến mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính quốc gia.
Năng lượng là một trong những lĩnh vực phát thải khí nhà kính lớn nhất hiện nay. Nó chiếm trên 90% lượng CO₂ và khoảng 75% các loại khí thải khác. Các nguồn phát thải trong lĩnh vực này có thể chia thành ba nhóm chính:
– Phát thải do đốt cháy nhiên liệu hóa thạch: Xuất phát từ việc sử dụng than đá, dầu mỏ, khí đốt trong sản xuất điện, công nghiệp năng lượng và hoạt động giao thông vận tải. Đây là nguồn phát thải lớn nhất. Đóng góp tới 70% tổng lượng khí nhà kính. Chủ yếu từ các nhà máy điện và nhà máy lọc dầu.
– Phát thải tức thời (fugitive emissions): Gồm khí và hơi thoát ra do rò rỉ trong quá trình khai thác, chế biến và vận chuyển nhiên liệu. Thường xảy ra ngoài ý muốn hoặc không thường xuyên.
– Hoạt động thu hồi và lưu trữ carbon (CCS): Mặc dù nhằm giảm thiểu phát thải, quá trình này vẫn có thể phát sinh khí thải trong các khâu vận hành, lưu trữ hoặc vận chuyển.
Sự phụ thuộc lớn vào nhiên liệu hóa thạch khiến ngành năng lượng trở thành tác nhân chính gây phát thải khí nhà kính. Đặt ra yêu cầu cấp thiết về chuyển đổi sang các nguồn năng lượng xanh và bền vững.
>> Xem thêm: Thiết Lập Kế Hoạch Giảm Nhẹ Phát Thải Khí Nhà Kính
Lĩnh vực IPPU (Industrial Processes and Product Use) là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính quan trọng. Chúng phát sinh từ các hoạt động xử lý công nghiệp và sử dụng sản phẩm. Khác với phát thải trong sản xuất năng lượng, khí thải ở IPPU xuất hiện khi các nguyên liệu được xử lý về mặt hóa học hoặc vật lý. Hoặc khi các loại khí nhà kính được sử dụng trực tiếp trong sản phẩm.
Các loại khí thường phát sinh trong lĩnh vực này gồm CO₂, CH₄, N₂O, HFCs và PFCs. Một số ví dụ điển hình là quá trình sản xuất xi măng, thép, nhôm, hóa chất. Hay việc sử dụng các khí làm chất làm lạnh, dung môi và chất tạo bọt. Ngoài ra, việc sử dụng cacbon trong nhiên liệu hóa thạch với mục đích phi năng lượng (như làm nguyên liệu cho ngành hóa chất) cũng là một nguồn phát thải đáng kể.
Lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và sử dụng đất là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính lớn. Đồng thời cũng có khả năng hấp thụ khí nhà kính thông qua hoạt động trồng rừng và bảo vệ rừng.
Các nguồn phát thải chính trong lĩnh vực này bao gồm:
– Khí CH₄ và N₂O từ nông nghiệp: phát sinh trong quá trình chăn nuôi gia súc, canh tác lúa nước, quản lý đất nông nghiệp và hoạt động đốt phụ phẩm nông nghiệp.
– CO₂ từ thay đổi sử dụng đất và lâm nghiệp: chủ yếu đến từ việc chặt phá rừng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, khai thác gỗ và suy thoái rừng.
Trên phạm vi toàn cầu, nông lâm nghiệp đóng góp khoảng 30% tổng lượng phát thải khí nhà kính. Trong đó phát thải CO₂ từ thay đổi sử dụng đất chiếm phần lớn. Tiếp theo là phát thải CH₄ và N₂O từ trồng trọt và chăn nuôi.
Trong lĩnh vực chất thải, các loại khí nhà kính phát sinh chủ yếu gồm CO₂, CH₄ và N₂O. Nguồn phát thải chính xuất phát từ:
– Chôn lấp chất thải rắn: tạo ra khí metan do quá trình phân hủy kỵ khí.
– Xử lý sinh học chất thải rắn: phát thải khí trong quá trình ủ phân hữu cơ hoặc xử lý sinh học khác.
– Thiêu hủy và đốt chất thải: phát sinh CO₂ và các khí nhà kính khác từ việc đốt rác thải.
– Xử lý và xả nước thải: tạo ra CH₄ và N₂O trong quá trình phân hủy chất hữu cơ.
Sự tăng trưởng nhanh của các ngành kinh tế kéo theo lượng chất thải ngày càng lớn. Dẫn đến phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực này liên tục gia tăng.
>> Xem thêm: Tìm Hiểu Về Hệ Thống Đo Phát Thải Khí Nhà Kính Từ Đất
Tóm lại, để giảm thiểu tác động tiêu cực của các hoạt động phát thải khí nhà kính, việc triển khai các giải pháp như cải tiến công nghệ sản xuất, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo, quản lý tài nguyên hiệu quả và thay đổi thói quen tiêu dùng là vô cùng cần thiết. Sự chung tay của chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng sẽ là chìa khóa quan trọng giúp kiểm soát phát thải. Từ đó hướng đến một nền kinh tế xanh và phát triển bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT – LASI
Bài viết liên quan
Trong lĩnh vực năng lượng gió, việc đo đạc và phân tích chính xác đặc tính gió ở nhiều độ cao khác nhau là yếu tố then chốt để đánh giá tiềm năng dự án. Công nghệ LiDAR (Light Detection and Ranging) – hay còn gọi là thiết bị đo gió phân tầng ra đời […]
Trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng và biến đổi khí hậu ngày càng trở nên nghiêm trọng, việc tìm kiếm và khai thác các nguồn năng lượng có thể tái tạo được đang là xu hướng tất yếu trên toàn cầu. Không chỉ giúp giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, năng […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nhu cầu thực phẩm sạch ngày càng gia tăng, nuôi trồng thủy sản thông minh đang trở thành xu hướng tất yếu của nền nông nghiệp hiện đại. Không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, mô hình này còn […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng ngày càng nghiêm trọng. Thế giới đang dần chuyển dịch từ các nguồn năng lượng hóa thạch sang năng lượng xanh – nguồn năng lượng sạch, tái tạo và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên năng lượng xanh gồm những loại nào? […]
Cơn bão số 10 (Bualoi) đổ bộ vào các tỉnh từ Nghệ An đến Bắc Quảng Trị ngày 29/9 vừa qua đã gây ra thiệt hại nặng nề cho nhiều lĩnh vực. Đặc biệt là nuôi trồng thủy sản – ngành kinh tế mũi nhọn của khu vực ven biển miền Trung. Sau mưa bão, […]
Nước dằn tàu đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cân bằng và an toàn cho tàu biển. Tuy nhiên đồng thời cũng tiềm ẩn nguy cơ phát tán các loài sinh vật ngoại lai và gây ô nhiễm môi trường. Trước yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt từ Công ước Quốc tế về […]
Trong nuôi trồng thủy sản, oxy hòa tan (DO – Dissolved Oxygen) được xem là “yếu tố sống còn” quyết định đến sức khỏe, tốc độ sinh trưởng và năng suất của thủy sản. Một hệ sinh thái ao nuôi chỉ thực sự ổn định khi hàm lượng oxy hòa tan được duy trì ở […]
Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng toàn cầu ngày càng gia tăng và vấn đề biến đổi khí hậu trở nên cấp bách. Việc tìm kiếm các nguồn năng lượng sạch, tái tạo đang là xu hướng tất yếu. Năng lượng gió, với ưu thế dồi dào, thân thiện môi trường và chi phí […]
Thời gian gần đây, thời tiết tại Việt Nam có nhiều diễn biến phức tạp với mưa lớn kéo dài và bão liên tiếp. Chính vì vậy, hoạt động nuôi trồng thủy sản luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ mặn, pH, cùng với nguy cơ […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng và nhu cầu năng lượng liên tục gia tăng, việc tìm kiếm giải pháp bền vững trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia. Trong đó, năng lượng xanh, bao gồm năng lượng mặt trời, gió, thủy điện, sinh khối… được xem […]
Mùa mưa bão luôn là giai đoạn khó khăn nhất đối với người nuôi tôm. Khi thời tiết thay đổi thất thường, môi trường ao nuôi dễ biến động. Dịch bệnh bùng phát và rủi ro thiệt hại kinh tế tăng cao. Để đảm bảo vụ nuôi an toàn, hiệu quả, người nuôi cần chủ […]
Trong bối cảnh nguồn tài nguyên hóa thạch ngày càng cạn kiệt và biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp. Việc tìm kiếm và áp dụng các giải pháp thay thế nguồn năng lượng không tái tạo trở thành xu hướng tất yếu của nhân loại. Than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên – […]
