Khi nhắc đến điện mặt trời, phần lớn chúng ta đều nghĩ đến ánh nắng – nguồn năng lượng đầu vào không thể thiếu. Tuy nhiên, trong thực tế vận hành, ánh nắng chỉ là một phần của bức tranh tổng thể. Đằng sau sự ổn định và hiệu quả của hệ thống pin mặt trời là hàng loạt yếu tố môi trường phức tạp, trong đó lượng mưa và tốc độ gió chính là hai ẩn số khó đoán nhưng đầy ảnh hưởng. Nếu không được đánh giá đúng mức, chúng có thể làm giảm hiệu suất, gia tăng rủi ro, thậm chí làm hư hỏng toàn bộ hệ thống.
Tốc độ gió là yếu tố thời tiết có ảnh hưởng kép đến hiệu suất và độ bền của pin năng lượng mặt trời. Ở chiều tiêu cực, gió mạnh, đặc biệt trong bão hoặc lốc xoáy, có thể gây hư hỏng nghiêm trọng cho hệ thống. Tấm pin bị lung lay, bong bật khỏi khung đỡ nếu không được cố định chắc chắn. Gió lớn kèm theo bụi, cát hoặc vật thể lạ có thể làm trầy xước mặt kính, giảm khả năng hấp thụ ánh sáng. Các điểm nối và dây dẫn cũng dễ bị lỏng, đứt gãy do rung lắc mạnh, dẫn đến mất kết nối và giảm hiệu suất hệ thống.
Tại những vùng có gió thường xuyên như ven biển hoặc cao nguyên, việc tính toán sức chịu lực, thiết kế khung giàn và lựa chọn vật liệu chống ăn mòn là yếu tố bắt buộc nếu muốn hệ thống vận hành an toàn và lâu dài.
Tuy nhiên, gió nhẹ lại mang lại lợi ích đáng kể. Nhờ khả năng tản nhiệt tự nhiên, luồng gió mát giúp làm giảm nhiệt độ bề mặt pin. Điều này vốn là yếu tố khiến hiệu suất chuyển đổi giảm dần theo thời gian. Một hệ thống được làm mát tốt có thể tăng hiệu suất từ 1–3% so với điều kiện không có gió.
Vì vậy, gió không chỉ là rủi ro cần kiểm soát, mà còn là yếu tố thiên nhiên có thể tận dụng hiệu quả nếu được hiểu đúng và tích hợp vào thiết kế hệ thống ngay từ đầu.
Nhiều người cho rằng mưa không ảnh hưởng đến điện mặt trời, nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại. Mưa lớn kéo dài có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng nếu hệ thống không được thiết kế chống nước đúng tiêu chuẩn.
Ngập úng tại khu vực chân đế dễ dẫn đến ẩm cáp nối, gây chập cháy hoặc ăn mòn dây dẫn theo thời gian. Nếu gioăng cao su tại hộp đấu nối không kín, nước có thể rò rỉ vào trong gây đoản mạch. Độ ẩm tăng còn là môi trường lý tưởng cho rêu, tảo phát triển trên bề mặt tấm pin, cản trở khả năng hấp thụ ánh sáng. Ngoài ra, inverter lắp ngoài trời nếu không được bảo vệ tốt cũng có thể hỏng hóc sau nhiều ngày mưa liên tục. Ở Việt Nam, mùa mưa thường kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10. Vì vậy, bạn nên cần đặc biệt lưu ý tiêu chuẩn IP65 – IP67 cho thiết bị điện, hệ thống thoát nước mái và kiểm tra định kỳ lớp chống thấm.
Ngược lại, mưa cũng là đồng minh tự nhiên của hệ thống. Nó giúp rửa sạch bụi bẩn, phân chim, lá cây trên bề mặt tấm pin – những yếu tố có thể làm giảm hiệu suất tới 25%.
Tuy nhiên, hiệu quả làm sạch của mưa chỉ rõ rệt nếu lượng mưa đủ lớn, đều và tấm pin được lắp nghiêng hợp lý. Trường hợp vẫn còn vết bẩn sau mưa, cần kết hợp vệ sinh thủ công định kỳ 3 – 4 tháng/lần để duy trì hiệu suất ổn định.
>> Xem thêm: Trang Trại Điện Mặt Trời – Xu Hướng Tất Yếu Cho Tương Lai Xanh Bền Vững
Trong các hệ thống điện mặt trời hiện đại, việc theo dõi lượng mưa và tốc độ gió không còn dừng lại ở mức quan sát cảm tính hay dự báo thời tiết truyền hình. Thay vào đó, các nhà đầu tư đang chủ động triển khai trạm thời tiết chuyên dụng kết hợp với phần mềm dự báo khí tượng nhằm nắm bắt điều kiện môi trường một cách chính xác, kịp thời và có khả năng phân tích dữ liệu sâu.
Trạm thời tiết chuyên dụng được lắp đặt cố định trong khuôn viên nhà máy hoặc khu vực gần cụm tấm pin mặt trời. Các trạm này có khả năng đo lường đa tham số: tốc độ và hướng gió, lượng mưa, áp suất khí quyển, độ ẩm tương đối, nhiệt độ môi trường và bức xạ mặt trời toàn phần.
Toàn bộ dữ liệu thu thập được truyền về trung tâm điều khiển qua kết nối mạng, cho phép đội ngũ kỹ thuật giám sát điều kiện khí tượng theo thời gian thực. Khi tốc độ gió vượt ngưỡng thiết kế, hoặc mưa lớn kéo dài nhiều giờ, hệ thống có thể tự động kích hoạt cảnh báo rủi ro như: nguy cơ lật giàn, ngập úng cục bộ, rò rỉ điện hoặc suy giảm hiệu suất.
Dữ liệu từ trạm thời tiết cũng rất hữu ích cho việc phân tích xu hướng dài hạn, phục vụ điều chỉnh lịch vệ sinh, bảo trì hoặc thậm chí là tái cấu trúc hệ thống nếu điều kiện tự nhiên thay đổi đáng kể qua các mùa.
Đi cùng trạm vật lý là các phần mềm dự báo để phân tích dữ liệu khí tượng đa nguồn: từ ảnh vệ tinh, dữ liệu radar, đến mô hình khí hậu toàn cầu. Những phần mềm này có thể dự báo mưa với gió với độ chính xác cao trong khoảng thời gian từ vài giờ đến vài ngày, giúp nhà vận hành chủ động hơn trong lập kế hoạch vận hành hệ thống.
Ví dụ, nếu phần mềm dự báo gió giật cấp cao trong 24 giờ tới, đội kỹ thuật có thể kiểm tra, gia cố tạm thời một số điểm khung giàn hoặc tạm dừng hoạt động khu vực có rủi ro cao. Nếu dự báo lượng mưa lớn kéo dài, việc kiểm tra hệ thống thoát nước và tủ điện ngoài trời sẽ được ưu tiên thực hiện trước khi thời tiết xấu xảy ra.
>> Xem thêm: Các Loại Năng Lượng Tái Tạo: Chính Sách Việt Nam Đang Dẫn Lối Tương Lai Xanh
Trong ngành năng lượng mặt trời, hiểu rõ và kiểm soát được các yếu tố môi trường như lượng mưa và tốc độ gió chính là chìa khóa để vận hành hiệu quả và bền vững. Với tầm nhìn công nghệ dài hạn, LASI mang đến giải pháp trọn gói gồm trạm thời tiết chuyên dụng và phần mềm giám sát – phân tích – cảnh báo được thiết kế tối ưu cho các hệ thống điện mặt trời quy mô lớn.
Ưu điểm của giải pháp từ LASI:
Thiết bị chính xác – bền bỉ – linh hoạt mở rộng: Trạm thời tiết của LASI tích hợp thiết bị đo chính xác gần như tuyệt đối, truyền dữ liệu thời tiết liên tục với độ bảo mật cao. Hệ thống bền bỉ trước mọi điều kiện khắc nghiệt và dễ mở rộng với các cảm biến bổ trợ như rung, nước, nhiệt độ tấm pin hay tia UV.
Phần mềm giám sát – dự báo – cảnh báo thông minh lượng mưa và tốc độ gió: Phần mềm LASI giám sát thời tiết, cảnh báo sớm và hỗ trợ tối ưu vận hành điện mặt trời. Giao diện của phần mềm tương đối dễ dùng giúp người nông dân theo dõi nhanh chóng.
Tối ưu vận hành – giảm rủi ro – nâng cao tuổi thọ hệ thống: Giải pháp thời tiết của LASI giúp theo dõi môi trường, tối ưu vận hành và hỗ trợ chuyển đổi số ngành năng lượng.
Trong hệ thống điện mặt trời, ánh nắng là điều kiện cần, nhưng tốc độ gió và lượng mưa mới là những yếu tố âm thầm ảnh hưởng đến độ bền, hiệu suất và an toàn vận hành. Hiểu đúng và kiểm soát tốt hai “ẩn số” này chính là chìa khóa để khai thác tối đa tiềm năng hệ thống.
Cùng LASI, bạn có trong tay giải pháp giám sát thông minh, dự báo chính xác và tối ưu vận hành từ dữ liệu thời tiết – nền tảng vững chắc cho mọi chiến lược đầu tư năng lượng bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT LASI
Bài viết liên quan
Agri Vietnam 2025 – Triển lãm quốc tế lần thứ 5 chính thức trở lại vào tháng 6 tại TP.HCM. Sự kiện lần này khẳng định vai trò trung tâm trong tiến trình hội nhập và đổi mới công nghệ nông nghiệp. Từ một sự kiện nội bộ, Agri Vietnam đã phát triển thành diễn […]
Biến đổi khí hậu, ô nhiễm và khan hiếm nước ngọt đang đặt ngành thủy sản trước bài toán kép: tăng sản lượng nhưng vẫn phải bảo vệ môi trường và đảm bảo sinh kế. Trong bối cảnh đó, nuôi trồng thủy sản đa tầng nổi lên như một giải pháp toàn diện. Mô hình […]
Khi nói về lượng điện mặt trời tạo ra, nhiều người nghĩ chỉ cần có nắng là đủ. Thực tế, sản lượng điện còn chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố quan trọng khác. Hiểu rõ những yếu tố này giúp bạn tối ưu hiệu quả vận hành và tận dụng tối đa công suất […]
Trong bối cảnh năng lượng tái tạo đang trở thành xu hướng phát triển bền vững toàn cầu, điện mặt trời ngày càng được nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp lựa chọn. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng hiệu suất của hệ thống điện mặt trời có thể bị suy giảm nghiêm […]
Khi nhắc đến điện mặt trời, hầu hết mọi người đều cho rằng chỉ cần có nắng là có điện. Tuy nhiên, thực tế phức tạp hơn rất nhiều. Bức xạ mặt trời, albedo và nhiệt độ là ba yếu tố tự nhiên đóng vai trò quyết định đến hiệu suất pin mặt trời. Chúng […]
Năng lượng mặt trời đang trở thành nguồn năng lượng tái tạo quan trọng trên toàn cầu, giữ vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, bền vững. Nhiều quốc gia đã nhận thức rõ tầm quan trọng của năng lượng này. Chính vì vậy, họ đã và đang […]
Trước bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, Việt Nam đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ trên bản đồ năng lượng toàn cầu. Tại Hội nghị COP26, Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) vào năm 2050. Đây là mục tiêu tham vọng, đòi hỏi chuyển […]
Biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng đang đe dọa mọi quốc gia trên thế giới. Trước thách thức này, năng lượng tái tạo nổi lên như giải pháp sống còn. Đây là loại năng lượng sạch, được khai thác từ thiên nhiên như gió, mặt trời, nước và sinh khối. Khác với […]
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, các quốc gia và doanh nghiệp đang nỗ lực thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 (Net Zero). Để hiện thực hóa mục tiêu này, một yếu tố then chốt không thể thiếu chính là hệ thống MRV khí nhà […]
Biến đổi khí hậu đang tái định hình lại cách thức vận hành nền kinh tế toàn cầu. Các quốc gia, doanh nghiệp và nhà đầu tư ngày càng nhấn mạnh cam kết Net Zero – mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính bằng 0. Để đạt được điều đó, ngoài việc cắt giảm […]
Nuôi trồng tôm giống là ngành thủy sản phát triển mạnh tại Việt Nam, giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng. Để đạt năng suất và chất lượng cao, người nuôi cần hiểu rõ các giai đoạn phát triển tôm, chọn giống tốt và quản lý môi trường nuôi hợp lý. Đồng thời, […]
Ngành thủy sản Việt Nam đang đối mặt với nhiều biến động: môi trường ngày càng khắc nghiệt, chi phí sản xuất leo thang, yêu cầu thị trường xuất khẩu ngày càng cao. Trong bối cảnh ấy, bài toán đặt ra không còn là “nuôi nhiều” mà phải là nuôi thông minh, hiệu quả và […]