Khi nhắc đến điện mặt trời, phần lớn chúng ta đều nghĩ đến ánh nắng – nguồn năng lượng đầu vào không thể thiếu. Tuy nhiên, trong thực tế vận hành, ánh nắng chỉ là một phần của bức tranh tổng thể. Đằng sau sự ổn định và hiệu quả của hệ thống pin mặt trời là hàng loạt yếu tố môi trường phức tạp, trong đó lượng mưa và tốc độ gió chính là hai ẩn số khó đoán nhưng đầy ảnh hưởng. Nếu không được đánh giá đúng mức, chúng có thể làm giảm hiệu suất, gia tăng rủi ro, thậm chí làm hư hỏng toàn bộ hệ thống.

Tốc độ gió là yếu tố thời tiết có ảnh hưởng kép đến hiệu suất và độ bền của pin năng lượng mặt trời. Ở chiều tiêu cực, gió mạnh, đặc biệt trong bão hoặc lốc xoáy, có thể gây hư hỏng nghiêm trọng cho hệ thống. Tấm pin bị lung lay, bong bật khỏi khung đỡ nếu không được cố định chắc chắn. Gió lớn kèm theo bụi, cát hoặc vật thể lạ có thể làm trầy xước mặt kính, giảm khả năng hấp thụ ánh sáng. Các điểm nối và dây dẫn cũng dễ bị lỏng, đứt gãy do rung lắc mạnh, dẫn đến mất kết nối và giảm hiệu suất hệ thống.
Tại những vùng có gió thường xuyên như ven biển hoặc cao nguyên, việc tính toán sức chịu lực, thiết kế khung giàn và lựa chọn vật liệu chống ăn mòn là yếu tố bắt buộc nếu muốn hệ thống vận hành an toàn và lâu dài.
Tuy nhiên, gió nhẹ lại mang lại lợi ích đáng kể. Nhờ khả năng tản nhiệt tự nhiên, luồng gió mát giúp làm giảm nhiệt độ bề mặt pin. Điều này vốn là yếu tố khiến hiệu suất chuyển đổi giảm dần theo thời gian. Một hệ thống được làm mát tốt có thể tăng hiệu suất từ 1–3% so với điều kiện không có gió.
Vì vậy, gió không chỉ là rủi ro cần kiểm soát, mà còn là yếu tố thiên nhiên có thể tận dụng hiệu quả nếu được hiểu đúng và tích hợp vào thiết kế hệ thống ngay từ đầu.
Nhiều người cho rằng mưa không ảnh hưởng đến điện mặt trời, nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại. Mưa lớn kéo dài có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng nếu hệ thống không được thiết kế chống nước đúng tiêu chuẩn.
Ngập úng tại khu vực chân đế dễ dẫn đến ẩm cáp nối, gây chập cháy hoặc ăn mòn dây dẫn theo thời gian. Nếu gioăng cao su tại hộp đấu nối không kín, nước có thể rò rỉ vào trong gây đoản mạch. Độ ẩm tăng còn là môi trường lý tưởng cho rêu, tảo phát triển trên bề mặt tấm pin, cản trở khả năng hấp thụ ánh sáng. Ngoài ra, inverter lắp ngoài trời nếu không được bảo vệ tốt cũng có thể hỏng hóc sau nhiều ngày mưa liên tục. Ở Việt Nam, mùa mưa thường kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10. Vì vậy, bạn nên cần đặc biệt lưu ý tiêu chuẩn IP65 – IP67 cho thiết bị điện, hệ thống thoát nước mái và kiểm tra định kỳ lớp chống thấm.
Ngược lại, mưa cũng là đồng minh tự nhiên của hệ thống. Nó giúp rửa sạch bụi bẩn, phân chim, lá cây trên bề mặt tấm pin – những yếu tố có thể làm giảm hiệu suất tới 25%.
Tuy nhiên, hiệu quả làm sạch của mưa chỉ rõ rệt nếu lượng mưa đủ lớn, đều và tấm pin được lắp nghiêng hợp lý. Trường hợp vẫn còn vết bẩn sau mưa, cần kết hợp vệ sinh thủ công định kỳ 3 – 4 tháng/lần để duy trì hiệu suất ổn định.

>> Xem thêm: Trang Trại Điện Mặt Trời – Xu Hướng Tất Yếu Cho Tương Lai Xanh Bền Vững
Trong các hệ thống điện mặt trời hiện đại, việc theo dõi lượng mưa và tốc độ gió không còn dừng lại ở mức quan sát cảm tính hay dự báo thời tiết truyền hình. Thay vào đó, các nhà đầu tư đang chủ động triển khai trạm thời tiết chuyên dụng kết hợp với phần mềm dự báo khí tượng nhằm nắm bắt điều kiện môi trường một cách chính xác, kịp thời và có khả năng phân tích dữ liệu sâu.
Trạm thời tiết chuyên dụng được lắp đặt cố định trong khuôn viên nhà máy hoặc khu vực gần cụm tấm pin mặt trời. Các trạm này có khả năng đo lường đa tham số: tốc độ và hướng gió, lượng mưa, áp suất khí quyển, độ ẩm tương đối, nhiệt độ môi trường và bức xạ mặt trời toàn phần.
Toàn bộ dữ liệu thu thập được truyền về trung tâm điều khiển qua kết nối mạng, cho phép đội ngũ kỹ thuật giám sát điều kiện khí tượng theo thời gian thực. Khi tốc độ gió vượt ngưỡng thiết kế, hoặc mưa lớn kéo dài nhiều giờ, hệ thống có thể tự động kích hoạt cảnh báo rủi ro như: nguy cơ lật giàn, ngập úng cục bộ, rò rỉ điện hoặc suy giảm hiệu suất.
Dữ liệu từ trạm thời tiết cũng rất hữu ích cho việc phân tích xu hướng dài hạn, phục vụ điều chỉnh lịch vệ sinh, bảo trì hoặc thậm chí là tái cấu trúc hệ thống nếu điều kiện tự nhiên thay đổi đáng kể qua các mùa.
Đi cùng trạm vật lý là các phần mềm dự báo để phân tích dữ liệu khí tượng đa nguồn: từ ảnh vệ tinh, dữ liệu radar, đến mô hình khí hậu toàn cầu. Những phần mềm này có thể dự báo mưa với gió với độ chính xác cao trong khoảng thời gian từ vài giờ đến vài ngày, giúp nhà vận hành chủ động hơn trong lập kế hoạch vận hành hệ thống.
Ví dụ, nếu phần mềm dự báo gió giật cấp cao trong 24 giờ tới, đội kỹ thuật có thể kiểm tra, gia cố tạm thời một số điểm khung giàn hoặc tạm dừng hoạt động khu vực có rủi ro cao. Nếu dự báo lượng mưa lớn kéo dài, việc kiểm tra hệ thống thoát nước và tủ điện ngoài trời sẽ được ưu tiên thực hiện trước khi thời tiết xấu xảy ra.
>> Xem thêm: Các Loại Năng Lượng Tái Tạo: Chính Sách Việt Nam Đang Dẫn Lối Tương Lai Xanh
Trong ngành năng lượng mặt trời, hiểu rõ và kiểm soát được các yếu tố môi trường như lượng mưa và tốc độ gió chính là chìa khóa để vận hành hiệu quả và bền vững. Với tầm nhìn công nghệ dài hạn, LASI mang đến giải pháp trọn gói gồm trạm thời tiết chuyên dụng và phần mềm giám sát – phân tích – cảnh báo được thiết kế tối ưu cho các hệ thống điện mặt trời quy mô lớn.
Ưu điểm của giải pháp từ LASI:
Thiết bị chính xác – bền bỉ – linh hoạt mở rộng: Trạm thời tiết của LASI tích hợp thiết bị đo chính xác gần như tuyệt đối, truyền dữ liệu thời tiết liên tục với độ bảo mật cao. Hệ thống bền bỉ trước mọi điều kiện khắc nghiệt và dễ mở rộng với các cảm biến bổ trợ như rung, nước, nhiệt độ tấm pin hay tia UV.
Phần mềm giám sát – dự báo – cảnh báo thông minh lượng mưa và tốc độ gió: Phần mềm LASI giám sát thời tiết, cảnh báo sớm và hỗ trợ tối ưu vận hành điện mặt trời. Giao diện của phần mềm tương đối dễ dùng giúp người nông dân theo dõi nhanh chóng.
Tối ưu vận hành – giảm rủi ro – nâng cao tuổi thọ hệ thống: Giải pháp thời tiết của LASI giúp theo dõi môi trường, tối ưu vận hành và hỗ trợ chuyển đổi số ngành năng lượng.

Trong hệ thống điện mặt trời, ánh nắng là điều kiện cần, nhưng tốc độ gió và lượng mưa mới là những yếu tố âm thầm ảnh hưởng đến độ bền, hiệu suất và an toàn vận hành. Hiểu đúng và kiểm soát tốt hai “ẩn số” này chính là chìa khóa để khai thác tối đa tiềm năng hệ thống.
Cùng LASI, bạn có trong tay giải pháp giám sát thông minh, dự báo chính xác và tối ưu vận hành từ dữ liệu thời tiết – nền tảng vững chắc cho mọi chiến lược đầu tư năng lượng bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ KHOA HỌC KỸ THUẬT LASI
Bài viết liên quan
Ngành tôm Việt Nam đã và đang giữ vai trò quan trọng trong kim ngạch xuất khẩu thủy sản, với thị trường trải rộng trên hơn 100 quốc gia. Tuy nhiên, sự phát triển bền vững của ngành phụ thuộc lớn vào khả năng đáp ứng tiêu chuẩn tôm xuất khẩu mà các thị trường […]
Trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ sang mô hình sản xuất minh bạch – bền vững – an toàn, việc sở hữu chứng nhận ASC và BAP đã trở thành điều kiện gần như bắt buộc đối với các doanh nghiệp nuôi, chế biến và xuất khẩu tôm. […]
Trong bối cảnh nhu cầu điện năng toàn cầu không ngừng gia tăng, trong khi áp lực giảm phát thải khí nhà kính ngày càng lớn, năng lượng gió ngoài khơi đang được nhiều quốc gia xem là một trong những giải pháp chiến lược để bảo đảm an ninh năng lượng và thực hiện […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng mạnh đến phát triển thủy sản bền vững, các tiêu chuẩn quốc tế về khai thác có trách nhiệm ngày càng trở thành yếu tố bắt buộc để tiếp cận thị trường xuất khẩu giá trị cao. Một trong những chứng nhận quan trọng và uy tín nhất […]
Việc Việt Nam nhận thẻ vàng EC vào năm 2017 đã trở thành một dấu mốc quan trọng, cảnh báo về các rủi ro liên quan đến khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU Fishing). Đây không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn ảnh […]
Trong bối cảnh thị trường thủy sản toàn cầu ngày càng siết chặt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, minh bạch chuỗi cung ứng và phát triển bền vững, thủy sản xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt với yêu cầu ngày càng cao từ các nhà bán lẻ quốc tế. Nổi bật trong […]
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng phát triển năng lượng mặt trời và gió hàng đầu khu vực Đông Nam Á, nhờ lợi thế tự nhiên vượt trội về bức xạ mặt trời và điều kiện gió. Trong bối cảnh nhu cầu điện năng tăng nhanh, áp […]
Trong quá trình phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió, một trong những bước quan trọng và mang tính quyết định nhất chính là khảo sát tiềm năng gió. Đây không chỉ là công đoạn thu thập dữ liệu khí tượng đơn thuần, mà còn là nền tảng để đánh giá […]
Trong bối cảnh thương mại thủy sản toàn cầu ngày càng chú trọng đến tính bền vững, trách nhiệm xã hội và an toàn thực phẩm, các chứng nhận quốc tế đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc định hình tiêu chuẩn sản xuất và gia tăng tính cạnh tranh. Trong số đó, […]
Trong những thập kỷ gần đây, xả thải trên biển từ hoạt động hàng hải, công nghiệp ven biển và khai thác tài nguyên biển đã trở thành vấn đề môi trường toàn cầu. Lượng chất thải phát sinh ngày càng lớn trong khi khả năng tự làm sạch của đại dương có giới hạn, […]
Trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu đang gia tăng về mức độ và phạm vi ảnh hưởng, các quốc gia trên thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang các nguồn năng lượng bền vững nhằm giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao an ninh năng lượng. Trong bài viết này, LASI […]
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch sang các mô hình phát triển xanh và bền vững, năng lượng gió ngoài khơi nổi lên như một trong những nguồn năng lượng tái tạo có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất. Việt Nam, với đường bờ biển dài hơn 3.200 km và điều kiện gió […]